Oorspronkelijk verzameld door André Vervuurt ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van Helenaveen (CD-Rom).

Wat er vooraf ging…

"Een vreemt stuk landts, donker en vael van coleur, hebbende eenen open waterachtigen grondt met een bovenkorst, zijnde tot eenighe passagien onbequaam". Dit schreef Jacob van Oudenhoven in 1649 over de Peel en voor de Peel gold eeuwenlang het schriftwoord: "Terra erit inanis et vacua" (de aarde was woest en ledig). In 1788 beschreef Isefridus Thys, kapelaan te Mierlo, de Peel als zijnde moerassen die "noyt ter culture gebracht konnen worden".

Maar in het kader van de nieuwe economische denkbeelden, sterk groeiende in het tweede kwart van de 19e eeuw, bleef de Peel niet onopgemerkt als mogelijk ontginnings- en winstobject. Middelen om vervoer te realiseren lagen in de directe omgeving: de Noordervaart, nog onder Napoleon gegraven, en de Zuid-Willemsvaart, die in 1826 tot stand was gekomen. Bovendien werd in Nederland op kleine schaal gewerkt aan een net van spoorlijnen. Zo was in 1845 al een ontwerp bekend van een spoorlijn dwars door de Peel.

De eerste, die zijn oog daadwerkelijk liet vallen op de veengronden van Deurne was de industrieel G.J.W. Carp, die in 1846 trachtte tussen de 1500 en 2000 bunders (= hectare) van de gemeente te kopen. Zijn verzoek werd afgewezen, aangezien het gemeentebestuur van Deurne van mening was dat de vervening alleen maar nadelen met zich meebracht. Het ging immers om een grootschalige vervening, waarbij gevreesd kon worden, dat veel mensen van elders naar Deurne zouden komen, die bij het niet slagen van de onderneming wellicht een beroep zouden kunnen doen op de lege armenkas. De Bosschenaar Jan van de Griendt (geboren in 1804 te Orthen en president van de Kamer van Koophandel te Den Bosch, steenbakker, koopman en aannemer van beroep) lukte het wel de gemeente Deurne te vermurwen. Op zijn verzoek van 18 maart 1852 besloot de gemeenteraad op 29 september 1852 in beginsel medewerking te verlenen tot de verkoop van veengronden. Men was van mening dat deze gronden toch te ver weg lagen en dat het er veel te drassig was. Bovendien had de gemeente Deurne op dat moment geldgebrek.

Ondertussen lag bij de minister van Binnenlandse Zaken, Thorbecke, het verzoek van een inmiddels tot drie man gegroeid compagnonschap, namelijk de broers Jan en Nicolaas van de Griendt en de al eerder genoemde Carp, om de Noordervaart bevaarbaar te maken, zodat vanuit het veen de aansluiting op de Zuid-Willemsvaart mogelijk zou worden. De toezegging van de minister kwam in februari 1853.

1853

De gemeenteraad van Deurne besluit in de vergadering van 30 maart 1853 definitief aan de gebroeders Van de Griendt ruim 610 bunders in de 'Heytrakse Peel' te verkopen. Op 2 juni wordt de Notariële koopakte gepasseerd. De prijs wordt bepaald op ƒ 80,- per bunder. In totaal betaalt Van de Griendt ƒ 48.828,- voor het gebied. Bij de verkoop van de gronden aan Van de Griendt wordt door de gemeente Deurne onder meer als voorwaarde gesteld, dat er gemiddeld per jaar dertig mannen uit de gemeente voor werk in aanmerking moeten komen en dat aan niet ingezetenen maximaal drie jaar achtereen werk moet worden gegeven. Men vreest voor te veel "vreemdelingen" op het werk, waardoor werk voor inwoners van Deurne verloren zal gaan. Ook wordt als eis gesteld aan de kopers dat het aan te leggen kanaal (bestemd voor de afvoer van de turf) op de grens van Brabant en Limburg moet liggen om zo het stelen van turf vanuit Limburg tegen te gaan. Over dit onderwerp heeft men het al eerder aan de stok gekregen met de buurgemeenten uit Limburg. Ook mag de afwatering door het kanaal geen schade toebrengen aan de gronden onder Deurne, Liessel en Asten en de Maatschappij moet zelf in alle behoeften van het gehucht voorzien.

Op 24 augustus wordt bij Koninklijk Besluit de vergunning verleend door minister van Binnenlandse zaken G.J.C. van Reenen, om over te kunnen gaan naar vervening. De concessie voor het graven van een kanaal wordt op 14 september gegeven. De grond, ongeveer 4.700 ellen lang en 60 ellen breed (1 el= 0,688 meter), nodig voor een gedeelte van de hoofdvaart, wordt gekocht voor ƒ 1.410,-. Tegelijkertijd wordt de Noordervaart, waar dit nieuwe kanaal op zal gaan aansluiten, uitgediept en bevaarbaar gemaakt. Met het graven van het kanaal wordt direct begonnen. Het kanaal krijgt al vrij snel de naam Helenavaart, genoemd naar Helena Panis, de vrouw van Jan van de Griendt. Vanuit het hoofdkanaal, op afstanden van 600 meter, worden later korte hoofdwijken gegraven, waarop weer drie wijken uitkomen, volgens het zogenaamde drietandsysteem. De eerste weeklijsten van de onderneming in Helenaveen geven aan, dat de werkzaamheden aan het kanaal al zijn gestart op 22 juni 1853. Men begint met drie mannen voor het 'uitkielen' van het kanaal; zij verdienen 55 tot 60 cent per dag.

1853 is een jaar met zware stormen en er volgt een zeer strenge winter.

1854

In het begin van dit jaar is het kanaal de Helenavaart, genoemd door Jan naar zijn echtgenote Helena Panis, grotendeels klaar maar wordt nog steeds verlengd. Vanuit alle richtingen komt het werkvolk naar de Peel, aangetrokken door de hoge lonen en ondanks de barre omstandigheden. Zowel landarbeiders uit de omliggende dorpen die het vak nog moeten leren, als kanaalgravers uit de buurt van Den Bosch en zelfs uit Duitsland. De Duitsers krijgen al snel de bijnaam "Poepen" (waarschijnlijk afkomstig van "Buben"). 48 Noeste vaklui zijn onder leiding van F. Blatter uit de gemeente Heelenderveen c.a., Koninkrijk Hannover overgekomen. Er wordt per dag ƒ 1,10 verdiend. Het Soemeer (bij de huidige brug naar Mariaveen) en het Broemeer vallen droog. Vandaar de knikken in de Helenavaart. Het Broe- of Bruynmeer lag iets ten zuidoosten van het (onpeilbare) Soemeer. De eerste schepen op het kanaal zijn Herna's, Belgische houten schepen met een "roef" bij de mast. Dit is het nachtverblijf voor het trekpaard. Vaak wordt het schip ook voortgetrokken door een vrouw of man. Deze "toger" loopt dan vele kilometers voorovergebogen over het "jaagpad" langs de vaart. Zeven stenen woningen worden gebouwd voor de directieleden, veenbazen en de opzichter. Met leem besmeerde houten keten verrijzen langs de kanalen voor turfstekers en gravers. In de volksmond wordt de kolonie in de Peel "Het Strooien dorp" genoemd. Uit kapitaalbehoefte tekenen de gebroeders Van de Griendt in 1854 een akte van samenwerking met een andere in de Peel geïnteresseerde van het eerste uur, G.J.W. Carp uit Zaltbommel, waardoor de "Maatschappij voor de aanleg en verveening van de Peel, genaamd Helena-Veen" een feit is. De kolonie "Het Helena-Veen" valt in het begin onder de "geestelijke" verzorging van de Heeren van Meijel, hoewel Helena-Veen officieel tot de parochie van Liessel behoort. De ontginning en vervening is dit jaar reeds in volle gang. De productie van turf groeit uit tot bijna 110.000 ton aan het einde van het jaar.

Het kanaal, de Helenavaart heeft inmiddels een lengte van 7710 ellen en is oorspronkelijk 8 el breed. Schepen varen af en aan. Turf voor onder andere de steenbakkerijen van Jan en Nicolaas van de Griendt wordt afgevoerd. Stenen voor woningen en straatslijk voor bemesting van de ontgonnen gronden worden aangevoerd. De stenen komen vanuit Nederweert waar Van de Griendt een steenfabriek heeft laten bouwen. Deze fabriek is in bedrijf tot omstreeks 1885. Het straatafval komt uit onder andere Den Bosch. In deze "mest" bevinden zich allerlei opzienbarende voorwerpen. Muntstukken, aardewerken Goudse pijpenkopjes en -steelstukken, scherven van serviesgoed enzovoort, zullen nog jarenlang terug te vinden zijn. Ook 150 jaar later!

1855

De Maatschappij wil meer veengrond bijkopen. De betrekkingen tussen de Maatschappij en de gemeente Deurne waren inmiddels van dien aard dat men de grond van de gemeente Horst moet kopen. Op 14 mei worden 300 bunder (=hectare) veen bijgekocht voor een prijs van ƒ 90,- per bunder van de gemeente Horst. Verder wordt na 18 juli ongeveer 388 bunder veen gepacht voor de duur van 15 jaren van de gemeente Horst voor ƒ 2,70 per jaar. Deze grond mag niet verveend of (door schapen) begraasd worden. Het veen wordt hoofdzakelijk gebruikt voor de boekweitteelt, de zgn. veenbrandcultuur. In de as van de verbrande bovenlaag wordt boekweit gezaaid.

Van 1855 tot 1857 wordt de geestelijke verzorging waargenomen door Pater Deerman uit Koningslust. De arbeiders lopen in anderhalf uur via Den Breedschen Peel en Den Vliegert naar de kapel van het klooster.

Via het kanaal vervoerden in 1855 reeds 121 schepen de zwarte turf.

1856

Op het eind van 1856 staan er in Helenaveen 36 gebouwen waarvan 7 in steen, waaronder woningen voor de opzichters en de veenbaas. De overige gebouwen zijn van riet, bestreken met leem en kalk. Ze zijn voorzien van 1 raam en 1 deur en een gemetselde schoorsteen, en dienen als woningen voor de arbeiders. Onder de stenen gebouwen is een bakkerij, een herberg en een timmerwinkel. De 'vaste' bevolking buiten de seizoenarbeiders om, bestaat uit 36 gezinnen met 113 kinderen en "dienstboden". Uiteraard komt ook de geestelijke verzorging langzaam op gang. Zo bedraagt de Nederlands Hervormde gemeente in 1856 in Helenaveen 50 zielen. Ze worden bezocht door dominee Breunissen Troost uit Deurne waaronder men ressorteert. Hij begint zijn werk in het huis van veenbaas Brouwer, maar deze maakt echter na die eerste keer bezwaar. De predikant vermoedt dat de volgens hem ongegronde vrees voor overlast van de Rooms Katholieke bevolking hiervan de reden zou zijn geweest.

De Helenavaart wordt in 1856 tot 10 el verbreed met een diepte van 1,6 el. In dit jaar is meer dan 200.000 ton zwartveen vergraven. De jaarlijkse turfproductie is 2000 dagwerken (1 dagwerk = 50 stokken, dit zijn ongeveer 240-280 turven). Een groep van 9 man produceert per dag 1 dagwerk. Bovenlandse veenwerkersploegen, (mannen uit Duitsland, Drenthe en Overijssel) doen er per dag ruim twee! Er wordt dit jaar 100 hectare boekweit geteeld.

1857

Van de Griendt raamt de nettowinst van de boekweitteelt op ƒ 9.250,- verdeeld over 250 bunders. Na het vertrek van veenbaas Brouwer komt zijn stenen huis (aan de huidige Fruitweg 2) vrij en dit wordt door de Katholieken ingericht als noodkerk met pastorie. Josephus Martinus Nuijts, geboren op 17 oktober 1814 te Bergeijk en kapelaan te St. Michielsgestel wordt aangesteld als permanent geestelijke. Hij ontvangt 1% van de lonen van de arbeiders als traktement. Helena-Veen wordt tot rectoraat verheven. Op 15 oktober 1857 verzorgt rector Nuijts de eerste H. Mis in "het Helena-Veen". Volgens gegevens was de inventaris van deze kerk van geen waarde.

In een brief aan Monseigneur Zwijsen beschrijft rector Nuijts zijn aankomst in Helena-Veen:

"Het volk in de Peel is totaal verwaarloosd. Ik wandelde in twee en een half uur van Liessel naar "het Veen", zag de hutten en werd als door een donderschlag getroffen. Jan Deckers (de opzichter in het veen) en zijn eega verwelkomden mij. De morgen er na waren alle hutten versierd en opgedoscht met groen en bloemen. Ik bezocht de mensen in hun hutten, om zo hun vertrouwen te winnen, ging naar de velden om hen een woord van troost en opbeuring toe te spreken, om hun zoo van den vuilen praat af te houden."

1858

De Maatschappij bezit inmiddels eigen schepen, paarden en heeft verkoopkantoren over het hele land. Het initiatief is uitgegroeid tot een complexe onderneming, die te maken krijgt met een nijpende kapitaalbehoefte. Dit leidt op 18 januari tot de stichting van de naamloze vennootschap, de "N.V. Maatschappij tot Ontginning en Verveening der Peel, genaamd Helena-Veen" door de gebroeders Jan en Nicolaas van de Griendt, George Jan Willem Carp en enkele vooraanstaande Bosschenaren. Jan van de Griendt wordt de beheerder, Nicolaas en Carp zijn stille vennoten. Het kapitaal van de vennootschap wordt vastgesteld op ƒ 1000.000,- verdeeld in aandelen van elk ƒ 500,-. Jan en Nicolaas van de Griendt en Carp bezitten 1120 aandelen. Voor de overige aandelen wordt een openbare inschrijving geopend op 20 januari. Jan van de Griendt wordt de eerste directeur tegen een jaarsalaris van ƒ 2000,- en een vast percentage van de winst. Hoofdopzichter van Helena-Veen wordt Jan Deckers, die als bijverdienste een "Maatschappijwinkel" drijft tot augustus 1873. De arbeiders zijn verplicht hier te kopen. Alle inkomsten en uitgaven van de arbeiders worden nauwgezet bijgehouden door Jan Deckers en de Maatschappij. De lonen moeten besteed worden in het eigen dorp. Gedwongen winkelnering dus!

In 1858 wordt er in totaal ruim 20 hectare veen afgegraven, waaruit in dit jaar een productie van zwarte turf van meer dan 400.000 ton resulteert. Er wordt 300 hectaren grond van de gemeente Sevenum bijgekocht. De maatschappij bezit zelf 8 schepen om onafhankelijk te zijn van vreemde schippers.

1859

Door de toenemende bevolking neemt ook de behoefte aan een school voor het geven van onderwijs aan de kinderen toe. Van de Griendt doet daarom een poging om samen met de gemeente Deurne in Helenaveen openbaar onderwijs te verzorgen. Hij stelt voor (in ruil voor doortrekking van het kanaal) om de kosten voor onderwijs geheel voor zijn rekening te nemen. Ook de ouders richten zich tot de gemeente met een verzoek voor stichting van een school, maar de gemeenteraad blijft van mening dat Van de Griendt zelf voor alles moet zorgen.

Rector J.M. Nuijts overlijdt op 45-jarige leeftijd en wordt opgevolgd door rector T. van den Eijnde. Deze wil de Protestanten weren! Dominee M.P. Pitlo verzorgt vanaf 1859 het Protestantse gedeelte van het Helena-Veen.

1860

De turfwinning gaat ondertussen gestaag door. Per jaar gaat het om honderden scheepsvrachten turf, die met eigen turfaken vervoerd worden. Voor het onderhoud van de schepen richt men in 1860 een eigen scheepstimmerwerf op in Helenaveen. Eigen, maar ook vreemde schepen worden hier hersteld. De werf ligt aan de 2e Laan naar Sevenum, de huidige Geldersestraat, bij de brug over de Helenavaart.

1861

Op last van Gedeputeerde Staten van de Provincie Noord-Brabant moet het aantal openbare scholen in de gemeente Deurne met één uitgebreid worden. Maatschappij Helenaveen stelt een gebouwtje ter beschikking, dat ingericht wordt als school en de gemeenteraad stelt Clemens d'Haene aan als hulponderwijzer voor een jaartraktement van ƒ  225,-. In 1861 zitten bij meester d'Haene 49 kinderen op school.

Rector T.L. van den Eijnde maakt plannen voor een nieuwe kerk.

1862

De boekweitteelt brengt ondertussen meer op dan de turfgraverij. Een stoomsleepboot wordt door de Maatschappij aangeschaft; deze ka de turfaken verslepen en later de drijvende turfstrooiselfabriek verplaatsen. 32 hectare veen is ontgonnen.

1863

Ongeveer tien jaar nadat Van de Griendt met veel succes de veengronden heeft bewerkt, ziet de gemeente Deurne de goede verdiensten en de welvarendheid van Helena-Veen en wil de gemeente zelf ook gaan vervenen. Men hoopt gebruik te mogen maken van de Helenavaart, maar de Maatschappij duldt geen concurrentie en Deurne is verplicht om zelf een kanaal te graven (het Kanaal van Deurne). Dit kanaal loopt parallel en op korte afstand van de Helenavaart op Meijels grondgebied en mondt ook uit in de Noordervaart. Zo snel als het hier wordt beschreven ging dit niet want er is jarenlang strijd geleverd tussen de gemeente Deurne, Maatschappij Helenaveen en de gemeenten Helden en Meijel. Tevergeefs probeert Jan van de Griendt op alle mogelijke manieren de gemeente tegen te houden. Zo probeert hij in 1863 "een klein gedeelte grond of wel de molenbaan" van de gemeente Meijel te kopen "om vanuit zijn kanaal naar de gemeente Meijel eenen behoorlijken weg te maken, welke voor het publiek kan blijven dienen". De gemeente Deurne kon namelijk geen kanaal graven zonder deze molenbaan te doorsnijden. In ruil voor het bewuste stuk biedt Van de Griendt de gemeente Meijel "jaarlijks een inkomen van zes-honderd guldens, daarboven 's jaarlijks honderd karren turf voor de armen van Meijel". Toch mislukt ook deze poging en wordt de gemeente Meijel de lachende derde. Die verkoopt uiteindelijk de grond aan Deurne voor ƒ 15.000,-, ongeveer het tienvoudige van de oorspronkelijke waarde! Uiteindelijk zal de gemeente Deurne na diverse tegenslagen pas in 1876 beginnen met het graven van hun eigen Kanaal van Deurne.

Dit jaar wordt 43 hectare door de Maatschappij Helenaveen ontgonnen. Dominee Pitlo wordt opgevolgd door de eigen hulppredikant J.C.C. Abbing.

1864

In 1863 trachten de ouders van de kinderen van Helenaveen opnieuw het gemeentebestuur te bewegen voor de bouw van een betere school. Opnieuw is het besluit: Nee. Maar de Gedeputeerde Staten grijpen in en in december van 1863 verplichten zij de gemeente Deurne om op de begroting van 1864 gelden op te nemen voor de bouw van een school in Helenaveen. De gemeenteraad kan er niet meer onderuit en op 5 maart 1864 wordt het besluit genomen om een nieuwe school te bouwen. Om het probleem van "bouwen op eigen grond" uit de wereld te helpen, schenkt Maatschappij Helenaveen de gemeente een terrein van 5000 ellen. De eerste officiële school met onderwijzerswoning in Helenaveen is een feit.

1866

Inmiddels is de spoorlijn Venlo-Eindhoven gereed en wordt op 1 oktober in gebruik genomen. Hierdoor worden nieuwe perspectieven geopend voor deze streek en is de afvoer van de veen- en tuinproducten ook per spoor mogelijk. Een gedeelte van de turfgravers gaat staken voor meer loon. De Maatschappij houdt de poot stijf. Er wordt géén loonsverhoging gegeven.

De Maatschappij teelt in dit jaar 730 hectaren boekweit.

1867

Voor de Protestantse bevolkingsgroep wordt een eigen kerk gebouwd, welke op 3 november feestelijk in gebruik wordt genomen. Het benodigde geld komt onder andere uit collecties, bijdragen en loterijen, zelfs vanuit Amsterdam.

Er zijn 8 mensen het hele jaar werkzaam op de scheepswerf.

1868

Op verzoek van het Bestuur van de Maatschappij tot Ontginning en Verveening van de Peel en van het gemeentebestuur van Horst wordt in 1868 overgegaan tot het maken van een proefhalte te Helenaveen. Deze wordt aangelegd in het huidige Griendtsveen. Halte Helenaveen is een feit.

Helenaveen telt 330 vaste inwoners.

1869

Van de 64 hectare ontgonnen grond is 14 hectare in gebruik voor rogge en 22 hectare beplant met aardappelen. De Maatschappij bezit 19 schepen. De vaste bevolking telt 355 zielen. Jan van de Griendts ondernemingslust kan maar niet op, hij begint een spijkerfabriek in Den Bosch.

1870

Dominee E.B. Swalue betrekt het nieuwe predikantshuis nadat op 29 maart 1870 de constitutie van de Nederlands Hervormde Gemeente Helenaveen had plaatsgevonden. Omdat de boekweitteelt terugloopt, worden andere teelten gezocht om de gronden productief te maken. Tabakstelers worden uit Gelderland naar hier gehaald. Zij vestigen zich aan "de 2de laan naar Sevenum", de huidige Geldersestraat, waar 4 enorme tabaksdroogschuren worden gebouwd voor het droogproces van de tabak. Er staan er nu nog 3. Telers zijn onder andere de families Van Stokkum, Van den Hurk, Van Woezik, Van de Bovenkamp, Buis en Van Welie.

1871

Omdat de veenderij elk jaar van oktober tot maart stilligt, wil Jan van de Griendt een suikerfabriek stichten. Dit blijkt te kostbaar en gaat daarom uiteindelijk niet door.

1872

De belangrijkste wegen worden verhard met grind dat aangevoerd wordt met aken die terugkeren uit Gelderland en Den Bosch. In de rivier de Waal heeft de Maatschappij een grindbaggermolen. De Maatschappijwinkel sluit in augustus. Jan Deckers, de "opzichter in het veen" sterft op 22 oktober. Hij wordt opgevolgd door zijn grote vriend W.P. Schellings. Later wordt een winkeltje ingericht in een huis op de plaats van de tegenwoordige Jan Deckersstraat 3.

1873

Rector Van den Eijnde wordt op 23 september opgevolgd door rector C. van der Heijden. Deze was daarvoor rector te Oisterwijk.

1874

Helenaveen heeft 398 inwoners en een wisselende bevolking van 100 schippers. Later dit jaar telt het dorp 432 personen en 79 gebouwen.

1875

De Maatschappij Helenaveen bezit 32 aken en 2 stoomsleepboten. De kleinste schepen hebben een laadruimte van ongeveer 6 m3, de grootste een ruim van 115 m3. Onder andere "De jonge Sophia" en "De Vrouw Maria No.18". Men heeft verkoopkantoren geopend in Den Bosch, Waalwijk, Utrecht, Gouda, Rotterdam, Brielle, Dordrecht, Heusden aan de Maas en Tiel.

De productie van tabak bedraagt in 1875 al 15 ton. De kwaliteit van de Helenaveense tabak is goed, maar door de concurrentie van de buitenlandse tabak staan de prijzen onder druk. Tevens raakt de grond uitgeput.

1876

De Maatschappij heeft nog steeds onenigheid met de Gemeente Deurne. Al vanaf 1860 heerst er een concurrentiestrijd tussen deze twee. Jan van de Griendt heeft zijn strijd tegen het kanaal van zijn concurrent, de gemeente Deurne, nog niet opgegeven. Hij richt zich in 1876 tot de Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, met een uitgebreid betoog waarin hij zich beklaagt over alle tegenwerking die hij vanaf 1853 van Deurne had ondervonden. Zelfs tot bij de regering in Den Haag zet Van de Griendt zijn poging door, maar zonder succes. Gemeente Deurne begint zelf een kanaal te graven, parallel aan de Helenavaart en deels over Meijels grondgebied, te beginnen bij de Noordervaart. Duitse "Poepen" beginnen weer te graven. In 1885 zou het Kanaal van Deurne eindelijk Halte Helenaveen aan de spoorlijn Venlo-Eindhoven bereiken.

Jan van de Griendt richt zich in 1876 per brief, vergezeld van 77 handtekeningen van gezinshoofden in Helenaveen, tot de Minister van Binnenlandse Zaken. Hierin verzoekt hij om afsplitsing van de Gemeente Deurne. Samen met Neerkant, het gehucht Heitrak en Liessel wilde hij een nieuwe gemeente stichten. Van Deurne kreeg hij geen steun inzake onderwijs, politietoezicht en infrastructuur. De gemeente Deurne schreef op zijn beurt ook een brief naar het ministerie, met bijgevoegd 234 handtekeningen die tégen splitsing waren. Het verzoek van Jan van de Griendt wordt afgewezen.

Er wordt een bouwtekening gemaakt voor de nieuw te bouwen Rooms-Katholieke pastorie. Rector van der Heijden keurt deze echter af. Hij is van mening dat het gebouw te veel op een "Zwitschersch huisje" lijkt!

1877

Het aantal vaste inwoners in Helenaveen bedraagt nu 560. Jan van de Griendt begint een kunstboterfabriek en -handel in 's-Hertogenbosch. Dominee Swalue heeft na 7 jaar eindelijk zijn eerste huwelijksbevestiging. Op 13 mei stappen Abraham Versfelt en Stine Brink in het huwelijksbootje.

1878

De gemeente Deurne begint zelf met de turfwinning op eigen grond. 70 Kanaalgravers van Deurne proberen door middel van een staking hogere lonen en betere werkomstandigheden af te dwingen. Helaas, de gemeente Deurne ontslaat ze allemaal.

Men begint met de bouw van een eigen Rooms-Katholieke kerk met pastorie. De kerk wordt gebouwd naar een ontwerp van de grote bouwmeester dr. Cuypers uit Roermond. Deze wordt niet geheel afgewerkt volgens het ontwerp wegens gebrek aan geld; de toren is nooit zo hoog geworden als oorspronkelijk de bedoeling was. 10 Aandelen (ƒ 5.000,-) van de Maatschappij worden geschonken door Van de Griendt als bijdrage. De grote pastorie verrijst op de plek waar anno 2003 de witte noodpastorie staat (aan de Helenastraat). De twee kastanjebomen markeren tot op heden nog steeds de plaats van de toegang met smeedijzeren poort naar de entrée van het gebouw.

Rector Petrus van Beek, kapelaan in Kaatsheuvel, volgt op 20 juli rector Van der Heijden op. Deze vertrekt naar Macharen.

Jan van de Griendt stopt als directeur van de Maatschappij Helenaveen. Op 74-jarige leeftijd acht hij de tijd gekomen om deze functie over te dragen aan zijn zoon Gerard. Deze zou het op deze post maar twee jaar uithouden, waarna een andere zoon, Jozef, de functie overneemt.

1879

In dit jaar fabriceert de firma Hollman uit Duitsland de eerste turfstrooiselmachine. De Maatschappij Helenaveen sluit op 7 juli een contract met de Gemeente Horst voor een benodigd stuk grond voor verlenging van het kanaal richting spoorlijn Eindhoven-Venlo. Uiteraard mocht deze turfvaart niet over Deurnes grondgebied lopen! De 2 haakse knikken in de Helenavaart tussen Griendtsveen en Helenaveen zijn stille getuigen van de jarenlange onenigheid. Dit jaar heeft Helenaveen 747 vaste inwoners.

1880

Op 14 november wordt rector Petrus van Beek opgevolgd door rector Wilhelmus Caspar Aloysius Bijnen. Van Beek wordt pastoor in Gemert. Het hoofdkanaal, de Helenavaart, is dit jaar klaar en heeft een lengte van 15,7 kilometer. De 32-jarige Jozef van de Griendt wordt directeur van de Maatschappij en volgt daarmee zijn broer Gerard op. Tot 1880 wordt door de Maatschappij voortdurend winst uitgekeerd, gemiddeld 4 tot 5% dividend per jaar. Over 1880 bedroeg het dividend voor de aandeelhouders nog maar 3% en een jaar later zou de Maatschappij verlies lijden.

1881

Onderwijzer Clemens de Haene wordt op 21 juli op staande voet ontslagen wegens wangedrag. De maat is vol. Hij heeft te diep in het glaasje gekeken! Johannes Petrus van de Kerkhoff, neemt zijn taak over.

Gedurende de afgelopen 3 jaren werd per jaar ongeveer 1.000.000 ton zwartveen vergraven. Na 1881 loopt de productie erg terug. Steenkool en cokes zijn belangrijke concurrenten. Maatschappij Helenaveen bouwt als eerste in Nederland een turfstrooiselfabriek naar het voorbeeld van de Duitser Hollman. Tevens wordt dit jaar een drijvende turfstrooiselfabriek geïnstalleerd in het hoofdkanaal. Het turfstrooisel wordt in de fabriek gemaakt door maling van grauwveen en wordt gebruikt in de paarden- en veestallen van onder andere de paardentrams in Frankrijk en Engeland en daarna als bemesting voor het land. Gemalen turf kan namelijk meer vocht opnemen dan stro, dat steeds duurder wordt. Ook een voordeel is het feit dat nu het gehele jaar door de arbeiders gewerkt kan worden; bij de verwerking van grauwveen tot aanmaakturf leidt bevriezing namelijk tot kwaliteitsverlies. De ontginning neemt geleidelijk af.

1882

In de nieuwe turfstrooiselfabriek wordt dit jaar 562.000 ton grauwe turf verwerkt. Men exporteert het strooisel, verpakt in balen ook naar het buitenland. Engeland en Frankrijk zijn grote afnemers, evenals het leger. Halte Helenaveen groeit uit tot het grootste en drukste goederenstation van Nederland. Helenaveen telt 502 inwoners. Reeds 170 hectare veen is in totaal ontgonnen door de arbeiders van de Maatschappij. De boekweitteelt wordt gestopt omdat er te vaak roofbouw is gepleegd; de grond is uitgeput.

Rector Bijnen betrekt op 30 september de nog niet afgeschilderde Rooms Katholieke pastorie en kerk. Pas 5 jaar later, in 1887, zou het houtwerk van de gebouwen de eerste schilderbeurt krijgen. Links van de pastorie wordt achter een hoge stenen schutting een "Engelsche tuin" aangelegd, met daarin een grote vijver. Tegen de zuidmuur van de pastorie staat een ruime bloemen- en plantenkas.

Een ommuurde "proeftuin" wordt in gebruik genomen. Deze bevond zich op het perceel langs de huidige Helenastraat en de Kervelweg. In verband met de kassenbouw is de muur in de jaren '60 van de twintigste eeuw afgebroken. Langs de Hovenierstraat kun je nu nog enkele oude perenbomen terugvinden, die destijds tegen de meest noordelijke muur waren geplaatst.

Tot 1880 werd door de Maatschappij voortdurend winst uitgekeerd. In 1881 draaide de Maatschappij zelfs met verlies en de aandeelhouders besluiten op 18 mei 1882 tot de instelling van een onderzoekscommissie. Deze concludeert in september dat de onderneming sterk afgeslankt moet worden. Directeur Jozef van de Griendt kan zich maar gedeeltelijk vinden in de aanbevelingen.

1883

Op 2e Pinksterdag vindt de plechtige consecratie plaats van de Rooms-Katholieke kerk. De totale kosten van de kerk met pastorie bedragen ƒ 32.520,-. De inwoners van Helenaveen brengen in 5 jaar tijd ƒ 3.000,- bijeen, de Maatschappij geeft een subsidie van ƒ 4.000,-.

De Protestantse geloofsgemeenschap telt 9 gezinnen met 25 volwassenen en 15 kinderen. Dominee Swalue overlijdt op 5 juni en wordt opgevolgd door Dominee Lagerwij uit Ankeveen.

Op last van de Maatschappij wordt de onrendabele tabaksteelt gestaakt. L.J. Verhoeven volgt opzichter W.J. Schellings op. Verhoeven heeft als devies: "Ik zal je wel kriegen!" Bij het werkvolk van de Maatschappij "moeten ze hem niet zo".

Rector Bijnen uit de wens om zusters naar Helena-Veen te laten komen voor het onderwijs aan de kinderen en voor het opzetten van een naaischool. Onder andere door een gift van Jacobus Raaymakers uit Helmond wordt er een klooster gebouwd (op deze plaats staat tegenwoordig de Rooms Katholieke Kerk). Op 31 Juli wordt door rector Bijnen de eerste steen gelegd voor het Zusterklooster, dat later door nonnen van de Orde van de Heilige Ignatius de Loyola betrokken zou worden. Dit klooster is in 1944 door terugtrekkende Duitsers verwoest.

1884

Er vestigen zich vijf zusters in Helena-Veen in het nieuwe klooster. Begin november gaat het nieuwe klooster met daarin de meisjesschool van start met 83 kinderen.

Op 28 mei wordt een Broederschap ter Ere van de Heilige Donatus opgericht. Deze patroonheilige wordt nog steeds in Helenaveen vereerd als beschermer tegen onweer en tegen een onvoorziene dood.

Jan van der Zwaan, tuinder uit Langeraar, vestigt zich in de oude afgedankte (nood)kerk welke hij ombouwt tot café.

Jan van de Griendt overlijdt op 80-jarige leeftijd.

De crisis en de kritiek die Jozef van de Griendt al enkele jaren krijgt, blijven niet zonder gevolgen. Inmiddels heeft Jozef tijdens zijn directeurschap van de Maatschappij Helenaveen, samen met zijn broer Eduard en hoofdopzichter Schellings, die het ook in 1883 nogal te verduren had gekregen wegens zijn nevenactiviteiten, contact gezocht met de gemeente Horst over de aankoop van een perceel veengrond door hem en zijn broer persoonlijk. Deze plannen lekken echter voortijdig uit en de aandeelhouders eisen het ontslag van Jozef als directeur. Diens plannen om een eigen turfstrooiselfabriek te bouwen zouden immers de concurrentiepositie van de Maatschappij verzwakken. Op verzoek van Jozef wordt hem in december 1884 eervol ontslag verleend.

1885

Grootaandeelhouder G. Bosch wordt gekozen tot nieuwe directeur van Maatschappij Helenaveen, weliswaar met duidelijk minder bevoegdheden dan zijn voorganger. Zo mag hij geen nevenactiviteiten uitoefenen. Directeur G. Bosch regeert met harde hand en dwingt de bevolking dit jaar een huurcontract te tekenen. Iedereen woont in huizen van de Maatschappij. De meeste woningen zijn van slechte kwaliteit en worden vaak slecht onderhouden. De met kalk gemetselde eensteense muren zijn vocht optrekkend en aan de binnenzijde vaak beschimmeld. Het dak bestaat uit oudhollandse pannen aaneengesloten met stropoppen.

Jozef en Eduard van de Griendt kopen voor ƒ 132.000,- van de gemeente Horst ruim 400 hectare veen langs de spoorlijn en beginnen met de bouw van een eigen turfstrooiselfabriek met erom heen een aantal huizen en voorzieningen om ook een vaste bevolking te krijgen. Deze nederzetting zou uitgroeien tot het dorp Griendtsveen. Maatschappij Griendtsveen wordt gesticht. De relatie tussen Maatschappij Helenaveen en Maatschappij Griendtsveen wordt al snel onprettig. Gerechtelijke procedures worden gevoerd over het doorvaarrecht over de Helenavaart. Uiteindelijk volgt hieruit dat Maatschappij Griendtsveen aan Maatschappij Helenaveen tol moet betalen van 5 cent per m3 vracht.

1886

De tot café omgebouwde noodkerk "verdwijnt onder den mooker".

1887

De Maatschappij stelt stukjes grond ter beschikking voor verbouwing van aardappelen en groenten voor eigen gebruik. In Zuid-Holland worden tuinders gevraagd om in Helenaveen groenten te komen kweken op de ontgonnen peelgrond. Onder andere de families Bakker, Veldhuijzen, Van der Werf en Van der Zwaan uit Langeraar vestigen zich op de groeizame veengronden. Eerst werken ze voor de Maatschappij en later voor zichzelf.

Koning Willem III, de jachtvriend van de Van de Griendts, is heel geïnteresseerd in het werk van de Maatschappij. Al spoedig ontstaan er ideeën om een fonds op te richten om werknemers van de Maatschappij te steunen in hun pionierswerk op het gebied van de land- en tuinbouw.

1888

Vanaf 1887 klimt Maatschappij Helenaveen weer langzaam uit het dal, vooral door hogere prijzen voor de turf. Er komt ook hulp vanuit een heel andere hoek. Koning Willem III aanvaardt na een uitgebreide briefwisseling met Maatschappij Helenaveen het beschermheerschap van de Maatschappij op 7 oktober. De belangstelling van de koning gaat vooral uit naar het in cultuur brengen van gronden en dit gebeurt inmiddels volop in Helenaveen. In oktober 1888 brengt een intendant van de Koning Willem III een bezoek aan Helenaveen om Zijne Majesteit nader te informeren. Uit de rapportage kan een goed beeld gevormd worden van de toestand aldaar. Zo bedraagt het loon van de Nederlandse arbeider in de veenderij ƒ 7,- per week; graafwerk levert per dag soms ƒ 2,30 op. Deze arbeiders huren tegen een betrekkelijk laag bedrag woningen en gronden met een huur van 30 tot 50 cent per week, inclusief tuintje. De buitenlandse arbeiders verblijven in Helenaveen van half april tot de laatste helft van juni; het aantal arbeiders bedraagt in de zomer 708 en is in oktober teruggelopen tot 427 arbeiders. De schuld van de arbeiders aan de Maatschappij Helenaveen bedraagt in 1886 ƒ 11.372,88 en eind 1888 ƒ 14.698,09. (de stijging van de schuld komt vooral door de lage tabaksprijzen). In eigendom bij de vaste arbeiders zijn in oktober 78 koeien, 123 geiten, 13 schapen en 232 varkens. Men bezit geen paarden; deze worden tegen een geringe vergoeding gehuurd bij de Maatschappij. De vestiging te Helenaveen bestaat in 1888 uit 112 woningen, 7 tabaksschuren, 1 pakhuis, 1 openbare school met onderwijzerswoning, 2 kerken met pastorieën, 1 bijzondere school met woning, 2 gebouwen op de scheepstimmerwerf en 20 stenen keten voor tijdelijke huisvesting. Na de aanvaarding van het beschermheerschap wenst koning Willem III onmiddellijk te handelen en hij geeft opdracht om ƒ 6000,- beschikbaar te stellen om vee aan te kopen voor de vaste arbeiders van Maatschappij Helenaveen. Enkele dagen later, op 10 oktober komt er bericht uit paleis Het Loo dat de koning ƒ 25.000,- wil schenken aan de Maatschappij om de schulden wegens voorschotten van de vaste Nederlandse arbeiders kwijt te schelden.

De Maatschappij Griendtsveen begint met bebouwing en zo ontstaat 8 km ten noorden van Helenaveen een tweede veenkolonie, genaamd Griendtsveen.

1889

Voornamelijk van de zijde van de Maatschappij Helenaveen wordt er aangedrongen op het stichten van een fonds. Men tracht zo het samensmelten van de geldmiddelen afkomstig van de Koning en de eigen bezittingen tegen te gaan. Bovendien kan zo vermeden worden dat de welwillendheid van de Koning wordt uitgelegd als ondersteuning van een individuele onderneming die de Maatschappij was. Op 6 februari wordt het "Fonds Koning Willem III te Helenaveen" gevormd en het fonds schenkt op 16 februari ƒ 31.000,- aan de Maatschappij met het doel de pachters te helpen. De doelstelling van het fonds is vooral de bevordering van de landbouw, tuinbouw en veeteelt in Helenaveen en tevens sociale verbetering te bewerkstelligen voor degene die in deze branches werkzaam zijn. Zo worden dankzij dit fonds renteloze voorschotten verstrekt aan tuinders, betere fruitrassen geïntroduceerd, Franse fokvarkens aangekocht en cursussen georganiseerd. In 1889 wordt ook gestart met de bouw van 2 arbeiderswoningen. De kosten mogen ongeveer ƒ 1.000,- per woning bedragen en op 1 januari 1891 worden de eerste 2 woningen betrokken door M. van Son en J. Donker. De huurprijs wordt bepaald op 50 cent per week. Het was oorspronkelijk de bedoeling om nog 5 "koningshuizen" te bouwen, maar het worden er uiteindelijk in totaal 6 huizen. De rij witte woningen aan de Koolweg en het huis voor de brugwachter aan het einde van de Helenastraat. Het Koning Willem III Fonds bestaat nog steeds en wordt tegenwoordig gebruikt voor culturele ondersteuning.

Maatschappij Helenaveen gaat het weer voor de wind. Men maakt een (voor die tijd) flinke winst van ƒ 68.000,-. Maatschappij Griendtsveen begint met vervening in de Astense Peel en bouwt er een turfstrooiselfabriek langs een zijkanaal van de Zuid-Willemsvaart.

1890

Ervaren turfstekers uit Drenthe en Groningen, met als "hoofdleverancier" Dedemsvaart ("Oliekonten" genoemd door de Helenaveense bevolking in verband met de bereidingswijze van hun eten) volgen de Duitse "Poepen" op rond 1890. Zij verdienen in de Peel ongeveer 1 gulden per dag en dat was 40 cent meer dan in de veengebieden in hun geboortestreek. Ze wonen in barakken bij een veenbaas die voor hen zorgt. Derks en Oosterveen zijn namen van turfstekers uit die tijd. Dit jaar is tevens een topjaar voor wat de turfstrooiselfabricage betreft.

Op 23 november 1890 overlijdt Koning Willem III in paleis Het Loo op 73-jarige leeftijd, bijna twee jaren na zijn schenking aan Helenaveen. Eind 1890 telt Helenaveen 138 gezinnen, bestaande uit 762 zielen.

1891

Enkele Protestantse gezinnen maken zich los van de Hervormde Gemeente en richten op 31 januari de Gereformeerde Gemeente Helenaveen op. Zo ontstaat er een derde kerkgemeenschap in Helenaveen!

Op 1 maart 1891 wordt het rectoraat Helenaveen verheven tot een zelfstandige parochie, de Willibrordusparochie. Rector Bijnen wordt de eerste pastoor van Helenaveen.

Op 15 november wordt er een postwagendienst geopend van Helenaveen-dorp naar Halte Helenaveen door J. Wijnands. De dienst wordt uitgevoerd met "een rijtuig op twee wielen, bespannen met een paard".

1892

In 1892 wordt er wederom een nieuwe directeur aangesteld. G. Bosch treedt af en wordt opgevolgd door J. van de Blocquery, die bij de bevolking een geliefde directeur zou worden. De belangrijkste activiteit van de Maatschappij bestaat uit de verwerking van zwartveen tot turfbriketten en van grauwveen tot turfstrooisel. Vooral het laatste product zorgt voor financieel gunstige resultaten. Na de crisis streeft de directie van Maatschappij Helenaveen om zoveel mogelijk grond te verpachten. Eigen exploitatie was te duur gebleken.

Op 30 oktober van dit jaar komt J. Schalekamp als godsdienstonderwijzer naar Helenaveen.

1893

Dit is een uitzonderlijk droog jaar. Op 21 maart wordt Grard Kievits, beter bekend als Grard Sientje, in Helenaveen geboren. Wonend in een oude peelhut in Zeilberg krijgt hij later bekendheid als peelkluizenaar.

1894

De Bijzondere Lagere School krijgt een nieuwe onderwijzeres, Diliana Daelmans.

1895

Het G.V.B., het Gemeentelijk Veenbedrijf Deurne wordt opgericht.

1896

Op 30 juli overlijdt pastoor W.C.A. Bijnen. Zijn opvolger is Waltherus Dominicus Kerssemakers, kapelaan uit Kaatsheuvel. Deze kan het zeer goed vinden met de leidinggevenden van de Maatschappij. De Eerwaarde heer Kerssemakers houdt persoonlijk toezicht bij festiviteiten in het dorp en als je je niet gedraagt zoals het hoort word je de hel ingeprezen. Hij bezoekt ook regelmatig 's avonds café Van Oers om te kijken of er sprake van drankmisbruik is en hij jaagt te jonge gasten naar buiten.

Een nieuwe bewaarschool (kleuterschool) wordt gebouwd bij het zusterklooster. Martinus van de Mortel, bijgenaamd Tinus de Fauts, richt een zuivelfabriekje (roomboter) genaamd "De Fuke" op. Dit fabriekje blijkt echter niet rendabel genoeg en wordt al spoedig gesloten. Het gebouw staat er nog steeds en doet tegenwoordig dienst als woning aan de Helenastraat 18.

1898

Jan Arts, Jan van Woezik en Nol Breda bezitten de eerste bewonderingswaardige luchtbandenfiets in Helenaveen.

Met hulp van het Fonds Koning Willem III koopt het net opgerichte Onderlinge Veefonds een stier.

1899

De Maatschappij Griendtsveen bezit inmiddels 3 turfstrooiselfabrieken. Op 9 september wordt de eerste steen gelegd van een nieuwe school door burgemeester K. Laan van Deurne. Op deze plaats staat nu Gemeenschapshuis "De Gouden Helm".

1900

De bevolking van Helenaveen neemt ondertussen verder toe tot 933 inwoners, verdeeld over 164 gezinnen. Door de drukte van de turfstrooiselfabriek van Maatschappij Helenaveen en 5 andere concurrenten in de buurt groeit Station Helenaveen uit tot één van de drukste goederenstations van Nederland.

1901

Helenaveen telt 950 inwoners. Er zijn 36 mannen, 5 vrouwen, 6 jongens en 3 meisjes in dienst bij de turfstrooiselfabricage.

1904

38 Hectare grond zijn voor tuinbouwgewassen in gebruik. 8 Hectaren zijn weiland. Op de overige 55 hectaren worden aardappelen, klaver, rogge en erwten verbouwd.

1905

Op meerdere plaatsen in De Peel verricht men aan het begin van deze eeuw proefboringen en men treft er vaak steenkool aan. Ook in Helenaveen verschijnt een kolenboortoren bij de scheepswerf aan de 2e Laan naar Sevenum voor de directeurswoning (nu Geldersestraat). Ook aan de oostzijde van het Kanaal van Deurne verrijst er een. Op ongeveer 500 meter van de Hooge Brug zijn tegenwoordig (na enig speurwerk) de fundamenten nog terug te vinden.

In Helenaveen blijkt de kolenlaag te liggen op 987 meter diepte. De regering had eigenlijk de bedoeling om in de Peel te gaan delven op het moment dat de mijnen van Zuid-Limburg uitgeput zouden raken. De geschiedenis heeft ons geleerd dat er vroegtijdig gestopt is met de kolenwinning in Zuid-Limburg, omdat de winning niet meer rendabel was. De steenkool in de Peel is dus gebleven waar hij zat.

1906

Dominee Broer de Jong volgt de heer Schalekamp op als godsdienstonderwijzer. De Maatschappij begint de ontginning te mechaniseren met behulp van stoommachines met loopbanden. Op eigen verzoek wordt aan directeur J. van de Blocquery eervol ontslag verleend en A. Bos wordt de nieuwe directeur van Maatschappij Helenaveen.

1907

De nieuwe meisjesschool wordt ingericht en betrokken. De meisjesschool heeft 93 leerlingen met 6 onderwijskrachten.

1908

De Bijzondere Lagere School heeft 98 leerlingen met 4 onderwijskrachten.

De eerste grote ontginningsboerderij, de Wilhelmina Hoeve, wordt gebouwd met hulp van het Fonds Koning Willem III, voorlopig met 16 hectare bouwland. De eerste pachter is J. van Mullekom. Het Fonds verstrekt een renteloos voorschot van ƒ 1000,-. Later worden er meer van deze zogenaamde "Oranje-hoeven" gebouwd.

Op initiatief van de Rijkstuinbouw consulent voor Brabant en Limburg wordt omstreeks 1908 in Helenaveen een fruitteeltproeftuin aangelegd van 40 are groot. Deze proeftuin wordt ook gefinancierd door het Fonds Koning Willem III en wordt de Koningstuin genoemd.

1910

De Bijzondere Lagere School wordt omgedoopt tot Openbare Lagere School. Tegenwoordig is dit de Rooms-Katholieke Basisschool De Peelparel aan de Oude Peelstraat.

600 Hectare heidegrond worden aangekocht van de gemeente Deurne. Pluimvee zorgt voor de belangrijkste neveninkomsten in de winter. Helenaveen bezit in totaal 2.400 kippen.

Op 17 juni vindt de Meijelse turfgraver Gebbel Smolenaars een verguld zilveren sierkap van een ijzeren Romeinse helm, "De Gouden Helm". Erbij lagen 2 mantelspelden, een gouden spoor, een stuk pijlkoker, 39 munten uit de 4e eeuw van Constantijn, een belletje en wat resten schoeisel en leder. In eerste instantie denkt Gebbel een of andere oude pot gevonden te hebben. Nadat hij deze heeft schoongespoeld komen de prachtige versieringen tevoorschijn. Hij neemt de helm mee naar huis en stelt hem ten toon in een glazen kast. Voor 10 cent mag je de vondst komen bekijken! Men vermoedt dat de helm toe heeft behoord aan een Romeinse Centurion ofwel een honderdman. Gebbel laat zijn gevonden helm ook zien op de weekmarkten in de omtrek.

Uiteindelijk verkoopt Gebbel Smolenaars de helmresten op 17 november voor ƒ 1200,- (ongeveer 3 jaarlonen) aan het Rijksmuseum voor Oudheden te Leiden, waar het nu nog steeds een pronkstuk is. Een heel bedrag als je bedenkt dat Gebbel eerder dit jaar zijn woning heeft gekocht voor ƒ 600,-. Ook Maatschappij Helenaveen en de gemeente Deurne krijgen van het museum een geldbedrag. Het Dorps Service Centrum in Helenaveen is sedert 2001 in het bezit van een replica van de helm. Op de hoek van de Oude Peelstraat en de Centurioweg (enkele honderden meters van de vindplaats) staat sinds 1998 een monument ter herinnering aan de vondst.

Het inwonertal daalt naar 130 gezinnen met 859 zielen.

1911

Dominee De Jagher volgt dominee De Jong op.

1912

Geleidelijk aan raakt de oppervlakten grauwveen op. Aankoop van nieuwe percelen mislukken en het enige wat rest is de ontginning en exploitatie van de cultuurgronden. Omstreeks 1910 was de eigen grauwveenvoorraad verwerkt en eind 1912 wordt de turfstrooiselproductie definitief gestaakt en de turfstrooiselfabriek gesloten. Er heerst grote armoede in Helenaveen.

1913

De turfgraverij loopt terug. Wat de veenvoorraden betreft raakt de Peel uitgeput. Er is te veel "bonksel" afgevoerd waardoor de overgebleven grond niet erg vruchtbaar is. De laatste 11.172 ton grauw veenturfstrooisel wordt afgeleverd.

Het eeuwfeest voor de vrijheid van Napoleon wordt gevierd. Over toegangswegen worden door de bevolking erebogen geplaatst. Er wordt een voetbrug over het kanaal bij de Rooms Katholieke kerk aangelegd. Deze heeft wielen op rails en kan teruggetrokken worden, indien er schepen door moeten. De jaarlijkse kermis wordt verboden. Het feest gaat dit jaar niet door in verband met drankmisbruik en vechtpartijen. Pastoor Kerssemakers heeft hier naar alle waarschijnlijkheid een grote vinger in de pap gehad!

1914

Helenaveen telt 850 inwoners. Het gaat niet goed met de verveningsactiviteiten. Door het wegvallen van de turfstrooiselfabricage gaat het vanaf 1910 steeds slechter met de Maatschappij. De lonen van de arbeiders worden drastisch verlaagd. Woningen worden nauwelijks onderhouden.

1915

Door brandstofschaarste tijdens de Eerste Wereldoorlog vindt er een tijdelijke opleving plaats in de veenderij. Vele Belgische vluchtelingen strijken neer op wat later "De Belgenhoek" (in Grashoek) wordt genoemd. Enkele van hen komen in het veen werken.

In de zomer woedt er een grote Peelbrand.

1916

Pastoor Augustinus Corn. Joan. van Haaren, de rector van Huize Ruwenberg in St. Michielsgestel, komt de zieke pastoor Kerssemakers in september assisteren. Op Kerstavond laat de arrogante directeur A. Bos van de Maatschappij de brug over de Helenavaart naar Grashoek verwijderen, waarschijnlijk uit pesterij. Waarom, is niet bekend. Mogen de mensen uit Grashoek niet meer in Helenaveen naar de kerk komen?

1917

De bevolking van Helenaveen is inmiddels gegroeid tot 997 inwoners. Op 13 maart overlijdt pastoor Kerssemakers na een langdurige ziekte. Vanaf 30 maart wordt deze officieel opgevolgd door pastoor Van Haaren.

1918

620 hectaren Peelgrond worden bijgekocht van de Gemeente Sevenum, op voorwaarde dat de Maatschappij een kanaal zal graven naar Sevenum. In plaats van een kanaal wordt er omstreeks 1936 een weg aangelegd als werkverschaffing! Ook wordt er grond van Horst gekocht.

Op een gedeelte van de oude "Koningstuin" wordt de Koningshoeve gebouwd (met hulp van Fonds Koning Willem III).

In november heerst er Spaanse Griep in Helenaveen.

1919

Door de stijgende ontevredenheid bij de arbeiders van Maatschappij Helenaveen breekt op 15 juli de "Grote Peelstaking" uit. Wekenlang gebeurt er niets in Helenaveen. Aan de eisen van de ongeveer 200 land- en veenarbeiders wordt echter niet toegegeven en na 6 weken staken wordt het werk weer hervat tegen dezelfde lage lonen als voorheen.

De vereniging Peelbelang en een afdeling van de Rooms Katholiek Vakbond St. Deus Dedit worden opgericht, evenals op 27 november de Roomsch Katholieke Boerenbond.

1920

Helenaveen telt aan het eind van het jaar 132 gezinnen met 837 zielen, die samen 150 koeien, 44 kalveren, 128 geiten, 420 varkens, 11 schapen en 39 paarden in hun bezit hebben.

1921

Sinds begin augustus smeult en rookt de Peel ten noordoosten van Helenaveen op het grondgebied van de gemeenten Sevenum en Horst (in het huidige Mariaveen). Er wordt geen actie ondernomen en twee weken later, omstreeks half augustus ontstaat er brand in de Heitrakse Peel onder Deurne. De oorzaak is vermoedelijk een scheepskachel. Het bluswerk wordt krachtig aangepakt door het veenbedrijf van de gemeente, maar door de langdurige droogte is van een volledig blussen geen sprake; veenbrand woekert namelijk in het ondergrondse veen gewoon door. Omstreeks de middag van vrijdag 18 augustus neemt de noordoostenwind echter toe, waardoor er op verschillende plaatsen weer brand ontstaat. Zo ook in de peelvennen ten noordoosten van Helenaveen. Al zeer spoedig wordt Helenaveen door het vuur bedreigd, dat al snel geweldige afmetingen aanneemt. De verstikkende rook van deze grote Peelbrand is zelfs in Tilburg nog waarneembaar. In Eindhoven denkt men aan een zonsverduistering. Het blussen wordt gedaan met de zeer beperkte brandblusmiddelen van de Maatschappij Helenaveen en van de gemeente Deurne. Er wordt versterking gevraagd en gekregen van de brandweer van Helmond en Eindhoven. Ook Liessel wordt een dag later bedreigd, waarna men besluit enkele dijken door te steken. Pas in de morgen van zondag 21 augustus is het gevaar geweken voor de Helenaveense bewoners. De huizen, eigendom van de Maatschappij en bewoond door de gezinnen van J. de Groot, J. Prijs, G. Lagarde, G. Jonker en G. Bovenkamp zijn inmiddels volledig door de brand verwoest. Negen andere families zijn geëvacueerd wegens het dreigende gevaar. In Mariaveen zijn de resten van een paar huizen nog steeds te vinden! Fundamenten, een kelder en verwilderde tuintjes met enkele vruchtbomen!

1922

Onderwijzer J. van de Kerkhoff emigreert met zijn hele familie naar Ohio in de Verenigde Staten. Meester L. Theelen uit Roggel komt naar Helenaveen en wordt aangesteld als schoolhoofd. L. Theelen geeft ook tuinbouwcursussen en is bijenhouder. Imkers van Helenaveen en omliggende plaatsen leren van hem en Janus Erkelens de kneepjes van het vak.

Meester Theelen heeft de gewoonte om de kinderen van zijn klas flink aan te pakken als ze niet willen luisteren. Het turfhok van de school wordt door hem gebruikt als opsluitplaats. Ook had hij een zweepachtig aanwijsrietje en een houten liniaal...

1923

De inwoners van Helenaveen vieren in september het 25-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina uitbundig met versierde aken op de Helenavaart. Elke aak beeldt een bepaald thema uit.

1925

De voortdurend afnemende vraag naar brandturf zorgt ervoor dat de Maatschappij omstreeks 1925 in haar tweede grote crisis belandt. In totaal wordt over de periode 1921-1924 zelfs ƒ 150.000,- verlies geleden. In 1925 is de liquiditeitspositie volkomen hopeloos geworden. Tijdens de Algemene Aandeelhoudersvergadering van 15 mei wordt besloten tot het samenstellen van een onderzoekscommissie. Deze concludeert op 29 augustus dat de turfgraverij moet worden stopgezet (in feite stond die al op een laag pitje), de ontginning moet uitgevoerd worden door de pachters zelf en het eigen landbouwbedrijf moet beëindigd worden. Hierbij wordt nog opgemerkt dat "de grond meer intensief wordt behandeld door personen die voor eigen rekening arbeiden en zelf belanghebbenden zijn, dan door arbeiders die bij anderen in dienst zijn". Directeur Bos is het met het rapport maar ten dele eens en wil juist zo veel mogelijk turf gaan afgraven.

De toekomstige structuur van de Maatschappij zou sterk veranderen en de hoofdactiviteit zou voortaan bestaan uit het door derden laten exploiteren van haar gronden.

Na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) is geleidelijk de (glas)-tuinbouw in opkomst gekomen. Steun aan glastuinders door het Fonds Koning Willem III volgt in de opvolgende jaren. Ter bevordering van de belangen wordt op 28 juli 1925 in Helenaveen een coöperatieve Tuinbouwvereniging opgericht.

1926

De zelfstandige Gereformeerde gemeente van Helenaveen wordt in november een wijkgemeente van de Gereformeerde Kerk Helmond.

Het kippenbestand in Helenaveen staat op 6.000 stuks. Er wordt goed verdiend aan de eierhandel.

1927

Dit is het laatste jaar dat vroedvrouw (=verloskundige) Petronella de Bie de kindertjes "haalt" in Helenaveen.

De veeteelt in Helenaveen krijgt een stimulans door de inscharing in weilanden van de maatschappij sinds het begin van de jaren twintig. Veel families konden zo een eigen koe houden. In 1927 wordt de Juliana-hoeve verhuurd aan de eerste kaasboer. Drie jaren later zijn er al 5 kaasboeren (onder andere de families Anker, Brouwer en Graafland uit Noord-Holland) actief in Helenaveen.

1929

Dominee W.A. van Bruggen wordt predikant. Dit zal hij blijven tot 21 oktober 1930.

1930

Van de 95 in Helenaveen aangegeven beroepen zijn er onder andere 52 tuinier en 8 landbouwer waaronder 5 kaasboeren. Door nog slechts 17 personen wordt veenarbeid verricht. Met uitzondering van enkele grondeigenaren op "Het Zinkske" met in totaal 14 hectaren land, heeft de Maatschappij 289 hectaren verpacht. Daarnaast houdt de Maatschappij nog 117 hectaren grasland, waaronder "Het Medegebruik", en 5 hectaren bouwland in eigen beheer.

Aan het einde van het jaar wonen er in Helenaveen nog 89 gezinnen, bestaande uit 548 personen met hun bezit: 181 koeien, 108 kalveren, 79 geiten, 596 varkens, 24 paarden en 9550 kippen.

1931

De tuinders maken redelijke tijden mee met de teelt van allerlei gewassen zoals aardbeien, komkommers, bloemkool en bonen, die met goed resultaat onder glas geteeld worden en afgezet worden op de veiling in Venlo. Door de malaise in de turfgraverij zakt het inwoneraantal van Helenaveen naar slechts 515 in 1931.

Na meer dan 25 jaar directeur te zijn geweest, overlijdt op 23 maart 1931 A. Bos. Hij wordt na een korte tussenpoos opgevolgd door C. Lambrechtsen.

1932

De totale eierproductie van Helenaveen staat op 1.500.000 stuks, met een opbrengst van ƒ 46.000,-.

Op 8 mei komt dominee W.E. van de Berg als predikant naar Helenaveen, wat hij tot 1940 zou blijven.

1933

Het Fonds Koning Willem III zorgt in de jaren 1932-1933 voor een brug over de Helenavaart richting Grashoek.

Op 4 februari 1933 komt bij de gemeente Deurne een verzoekschrift binnen van 70 hoofden van gezinnen uit Helenaveen die "beleefd doch dringend" vragen om ook hun kerkdorp aan te sluiten op het gemeentelijk elektrisch net. Als reden voeren ze aan dat alleen Helenaveen van de kerkdorpen nog niet is aangesloten. In de raadsvergadering van 21 maart gaat gemeente Deurne in principe akkoord met de aansluiting. Enkele maanden later stelt de raad zich wat huiveriger op; men is bang voor te hoge kosten. Het zou nog tot 12 augustus 1939 duren voordat ook Helenaveen op het elektriciteitsnet aangesloten was.

Omdat inmiddels het werk in de Peel minder begint te worden, is er ook geen behoefte meer bij de Maatschappij om de directeurswoning nog langer in stand te houden. Men krijgt een uitnodiging van de Nederlandse Jeugd Herberg Centrale (N.J.H.C) om eens te praten om dit gebouw te mogen gebruiken als jeugdherberg. Het lijkt de NJHC wel iets: midden in de natuur, waar volop gewandeld kan worden. Op 9 juni 1933 wordt er een vergadering belegd. Er wordt een comité van oprichting gevormd, dat bestaat uit onder andere burgemeester J. van Beek van de gemeente Deurne, J. Maassen (boekhouder van Maatschappij Helenaveen), diverse industriëlen uit Deurne en L. Theelen, hoofd van de openbare lagere school. De jeugdherberg komt er en heeft dienst gedaan van 1933 tot 1944.

1934

De Helenaveners bezitten gezamenlijk 10.000 kippen.

1935

Het Rooms Katholieke Kerkbestuur gaat 5 hectaren grond nabij het kerkhof ontginnen. Per uur kan men, als er flink doorgewerkt wordt, een kwartje verdienen! Op 27 september wordt de Helenaveense Voetbal Vereniging (HVV) opgericht, een samensmelting van 2 "wilde" clubs, waaronder H.S.V. Met steun van het Fonds Koning Willem III wordt achter de lagere school een voetbalveld aangelegd.

1937

Diverse keren werd het voortbestaan van de school en het klooster al bedreigd door het vele verloop van de kinderen. In 1936/37 lijkt de opheffing van het klooster in Helenaveen onvermijdelijk omdat het klooster geen middelen van bestaan meer heeft. Het plan lekt uit en de bevolking van Helenaveen komt in beweging om de zusters voor Helenaveen te behouden. Een afvaardiging trekt naar het moederhuis in Veghel en dit heeft resultaat. De zusters blijven. Om de zusters te helpen voorziet de bevolking het klooster van groenten, eieren en dergelijke.

Na de crisisjaren nemen vanaf 1937 de bedrijfsresultaten van de boeren en tuinders weer toe.

1938

Vanaf 1933 wordt er al over gepraat, maar op 24 november besluit de gemeente Deurne dat de aansluiting van Helenaveen op het elektriciteitsnet door moet gaan. In een advies van het Gemeentelijk Energie Bedrijf (G.E.B.) worden de totale kosten van 2 transformatorhuisjes in Helenaveen, circa 110 huizen voor een aansluiting en een net van ongeveer 12,5 km begroot op ƒ 37.500,-. Fonds Koning Willem III betaalt de aansluitbijdragen en Maatschappij Helenaveen staat grond af voor de transformatorhuisjes. Het lichttarief wordt bepaald op 23 cent per kWh.

1939

Op zaterdag 12 augustus om zes uur 's avonds is het dan eindelijk zover. Helenaveen wordt aangesloten op het gemeentelijk elektriciteitsnet. De feestelijke opening van het net bestaat uit een "bescheiden koffietafel voor genodigden", daarna te voet naar de transformatorhuisjes, het buiten gebruik stellen van het petroleumlicht en uiteraard het in werking stellen van het elektrisch licht. Tot de genodigden behoren onder meer de burgemeester van 's-Hertogenbosch Van Lanschot (als voorzitter van het Fonds Koning Willem III), de net tot lid van deputeerde staten benoemde (oud-)burgemeester van Deurne Van Beek, de directeuren van het G.E.B., het gemeentelijk Veenbedrijf en Maatschappij Helenaveen, pastoor Van Haaren, dominee Van de Berg en de voltallige gemeenteraad. Bij terugkomst in café "Kinderen Van Horen" brandt er nog één petroleumlamp. Burgemeester Van Lanschot houdt Van Beek deze voor, die hem uitblaast. "En plots baadde het vertrek in een zee van elektrisch licht". De aansluiting is een feit.

Oorlogsgevaar dreigt. Het Defensiekanaal wordt gegraven als onderdeel van de Peelraamstelling. Dwars door oost-Brabant loopt dit kanaal tot aan het riviertje de Raam bij Grave. Vele Helenaveners helpen bij de bouw van betonnen bunkers langs de Helenavaart en het kanaal van Deurne. IJzervlechters komen uit Rotterdam.

In de tuin van de voormalige domineeswoning aan de Soemeersingel staat nu nog steeds een van de weinig overgebleven kazematten. Ook ligt er een kazemat met loopgraven bij het oude klooster (dit is tegenwoordig het kerkplein) en bij de brug naar Grashoek ligt een zandstelling. De militairen zijn gelegerd in de oude school (op deze plaats staat momenteel gemeenschapshuis De Gouden Helm). De volgende verdedigingslinie is bij het Kanaal van Deurne, waar ook diversen kazematten worden gebouwd.

1940

In het voorjaar van 1940 wordt de dreiging van een inval door de Duitse troepen in Nederland steeds groter, ondanks de toezegging van Duitsland om het neutrale Nederland niet aan te vallen. Het Nederlandse leger heeft inmiddels overal in het land stellingen opgeworpen om de eventuele Duitse vijand buiten de deur te kunnen houden.

Op 13 maart overlijdt directeur Lambrechtsen. Hij wordt opgevolgd door de heer F. Osinga, die veel doet om de woningbouw te verbeteren.

De 2e Wereldoorlog breekt uit en op 10 mei valt het Duitse leger Nederland binnen. Helenaveen ligt midden in de Peellinie. Om voldoende schootsveld te krijgen worden 's morgens een boerderij, 8 tuinderswoningen en een stalling door de Nederlandse militairen platgebrand. Door het met dynamiet laten springen van eikenbomen langs de wegen lopen diverse woningen schade op. Alle schepen in het kanaal worden tot zinken gebracht en de ponton- en draaibruggen worden vernield. Tevergeefs. Omdat het Duitse leger een snelle doorgang bij Mill weet te forceren, dreigt de Peel-Raamstelling in de rug te worden aangevallen. Het Nederlandse leger trekt zich terug. Alle vernielingen zijn voor niets geweest. De gedupeerde gezinnen worden voorlopig in houten barakken ondergebracht. Het Nederlandse leger kan weinig uitrichten tegen het snel oprukkende Duitse leger. Nederland is bezet.

Eind 1940 verkoopt de Maatschappij het Mariaveen, groot 527 hectare, aan het Rijk.

1941

In Mariaveen worden 6 schuren gebouwd. Ze moeten gebruikt gaan worden als onderkomens voor tewerkgestelden tijdens ontginningswerkzaamheden. De verwoeste woningen worden door de Wederopbouwdienst herbouwd.

Het turfsteken begint in 1941 weer op te komen om het tekort aan de toch al zo schaarse steenkool aan te vullen. De Maatschappij wil de bruggen en wegen aan de gemeente Deurne verkopen, maar door de oorlogshandelingen wordt het contact tussen koper en verkoper verbroken.

Omdat Helenaveen tamelijk geïsoleerd ligt ten opzichte van de omliggende dorpen, blijft het tamelijk rustig. Er zijn wel Duitse bezetters in het dorp en men moet zich wel aan de Duitse regels houden, maar verder zijn er geen grote incidenten. Doordat het zo rustig is, zijn er verschillende onderduikers in het dorp (bijvoorbeeld de Joodse familie Winter).

Ondanks de oorlog viert Helenaveen feest op zondag 25 mei 1941. Het is een drievoudig feest: de parochie Helenaveen bestaat 50 jaar en het is tevens het gouden priesterfeest van pastoor A.J.C. van Haaren, die dan 25 jaar priester van de Helenaveense parochie is. Als priester en vooral geestelijk adviseur heeft hij veel voor de bevolking van Helenaveen gedaan. Dat blijkt ook tijdens het houden van een grote collecte voor het geschenk van de pastoor, waar ook de protestanten van Helenaveen gul aan deelnemen.

Op 22 mei volgt dominee C. Schakel dominee W.E. van de Berg op.

1942

Mevrouw Schakel, de vrouw van de dominee richt de Protestants Christelijke Vrouwenvereniging op.

1943

Directeur Osinga van Maatschappij Helenaveen wordt ontslagen, omdat onder zijn bestuur de uitgaven te hoog op zijn gelopen en wordt op 1 januari opgevolgd door directeur B.D. van Schelven. Osinga wordt vervolgens directeur van Maatschappij Mariaveen in Sevenum.

Op 2 december wordt dominee J.A. Alsfelt predikant van de Nederlands Hervormde Gemeente en hij zal dit tot 26 oktober 1947 blijven.

Ook in Helenaveen zijn er mensen in de ondergrondse actief, waaronder meester L. Theelen, Kees Crommentuijn, Sjraar Sonnemans en Toon Joosten. Meestal bestaat hun taak uit het regelen voor onderdak van onderduikers en het bemachtigen van voedselbonnen. Ook het opvangen van neergestorte vliegtuigpiloten verloopt via de ondergrondse.

Zo maakt op 14 januari 1943 een Typhoon, een Engels jachtvliegtuig van de R.A.F., ongeveer twee kilometer noordwestelijk van Helenaveen een geslaagde noodlanding in de eenzame Peel. Het vliegtuig is met zijn neus tegen een turfafgraving gebotst. De Australische Flight-Lieutenant Johnny McLaughlin van het R.A.F. Squadron is direct na zijn noodlanding begonnen met zijn vliegtuig gedeeltelijk te vernietigen met behulp van explosieven. Dit is een standaardprocedure voor vliegtuigen die in vijandelijk gebied zijn terechtgekomen. Hierna is hij naar de bewoonde wereld gegaan en tegen de avond bereikt hij de aan de weg Helenaveen-Griendtsveen gelegen "Julianahoeve" van Philip van der Kroon. Nadat zijn hoofdwond, opgelopen bij de ongelukkige landing, verbonden is, wordt meester Theelen gewaarschuwd. Die weet op zijn beurt weer dat Sjraar Sonnemans uit Helenaveen lid is van het verzet uit Kronenberg/Sevenum. Vanuit Sevenum heeft het verzet een pilotenhulplijn opgezet om zo gestrande piloten via België, Frankrijk en Spanje weer terug te smokkelen naar Engeland. Langs allerlei sluipweggetjes brengt Sjraar de piloot midden in de nacht naar de boerderij van Joep Zeelen, het hoofdkwartier van het verzet, waar dokter Le Lorrain (ook lid van de verzetsgroep) de hoofdwond van de piloot verzorgt. Hij blijft twee nachten in de blokhut in het bos en wordt vervolgens door een verzetsleider per auto naar Maastricht gebracht. Na een lange tocht keert de piloot in Engeland terug, waar hij op 11 april verhoord wordt door de Britse Geheime Dienst, M19 genaamd.

De piloot, Johnny McLaughlin is uiteindelijk in 1991 in Australië overleden.

1944

Wanneer er vliegtuigen in de lucht zijn, heeft Sjraar Sonnemans vaak de gewoonte om 's nachts rond te dwalen. Eind maart 1944 loopt hij tegen een persoon aan in een R.A.F.-uniform. Het is de Engelsman Albert Keveren, piloot van een Lancaster bommenwerper. In de nacht van 24 op 25 maart is hij boven Duisburg geraakt door luchtafweergeschut. Vier bemanningsleden zijn hierbij omgekomen en twee mannen zijn na hun parachutesprong gevangengenomen. Alleen Albert heeft kunnen vluchten. Hij zwemt de Maas over en heeft 's nachts in westelijke richting gelopen. Nadat hij iets bijgekomen is van zijn zwerftocht krijgt hij een boerenoverall aan en wordt hij door Sjraar achterop de fiets naar Kronenberg gebracht.

In de nacht van 22 op 23 april 1944 is een Halifax bommenwerper op de terugweg van een bombardement op Düsseldorf. Helaas verloopt de terugweg niet naar wens en moet de bemanning zich redden per parachute. De sergeants, "Taffy" Williams en Jimmy Firth, komen in Helenaveen terecht en worden opgevangen door enkele Helenaveense vrienden, waaronder Jerôme Theelen, zoon van de hoofdonderwijzer. De vrienden vertellen Sjraar Sonnemans van de vliegers. In de vroege ochtend brengt Sjraar "Taffy" op de fiets naar Kronenberg. Jimmy blijft achter en wordt onder de school verborgen in een hol, dat Jerôme en z'n vrienden gegraven hebben. In die nacht komen nog drie vliegtuigen in en om Helenaveen naar beneden, waaronder een andere Halifax bommenwerper met zeven inzittenden. Drie bemanningsleden worden gevangen genomen, drie kunnen ontsnappen en zijn waarschijnlijk geholpen door het verzet uit Liessel. De zevende is André Duchesnay, een Frans-Canadees. Hij komt die ochtend bij meester Theelen terecht en verblijft overdag ook in het hol onder de school. In de nacht van 24 op 25 april worden Jimmy en André door Sjraar te voet naar Kronenberg gebracht.

Wellicht interessant om te melden is het feit dat Albert Keveren in 1959 overleden is in Gloucester (Engeland). Taffy Williams is in 1974 in Wales (Engeland) overleden en Jimmy Firth is in 1991 overleden in Morley-Leeds in Engeland. André Duchesnay schrijft op 16 juli 1946 een brief naar Sjraar Sonnemans, waarin hij Sjraar bedankt voor het redden van zijn leven. Hij vertelt verder dat hij nog 25 bombardementsvluchten heeft gemaakt en inmiddels directeur is van een Engels verzekeringsmaatschappij. Na 1946 heeft Sjraar Sonnemans niets meer vernomen van André.

Zoals al eerder vermeld is zijn er in Helenaveen op verschillende plaatsen mensen ondergedoken. Dit zijn lang niet altijd joden, ook andere mensen die voor de Duitse bezetter op de vlucht zijn duiken onder. Dit is zeker niet zonder gevaar. Er zijn ook altijd collaborateurs, verraders die voor geld wel willen zeggen tegen de Duitsers waar onderduikers zitten. Vaak zijn dit bekenden en soms zelfs familieleden van de bewoners met onderduikers, zo blijkt uit het volgende voorbeeld. Ook Willem Janssen (woonde ter hoogte van het huidige Soemeersingel 137) heeft enkele joodse onderduikers in huis. In september 1944 worden ze echter verraden voor geld door een goede bekende van de familie. De joden worden door de Duitsers weggevoerd. De familie Janssen wordt gelukkig met rust gelaten. Enkele dagen later wordt de verrader door enkele verzetsmensen, waarbij ook Toon Joosten aanwezig is, gevangen genomen en overgedragen aan de KP (Knokploeg) van Sevenum. Deze hebben de man gefusilleerd.

In 1944 is in Helenaveen ook een opleidingskamp gevestigd voor NSB-ers. Deze NSB-ers worden opgeleid voor het oostfront in Rusland (de zogenaamde "Ostgangers"). Na de oorlog is dit kamp aan de Oude Peelstraat gebruikt door de BB (Bescherming Bevolking).

Dominee Alsfelt houdt gebedsdiensten in de huiskamer van de familie Linders aan de Spiesberg in Grashoek. De wijkverpleging wordt in januari opgericht en met een financiële bijdrage van het Koning Willem lll-fonds wordt een kliniek ingericht.

Van ongeveer mei tot september 1944 zit er een Belgische kapelaan ondergedoken in het klooster bij de zusters in Helenaveen. Een voorval uit die periode springt eruit door de spanning en de angst, die het voorval met zich mee heeft gebracht. Op een nacht wordt er met geweld op de deur gebonkt door een groep van vijf Duitse soldaten. Samen met de kapelaan maakt zuster Hendrina de deur open. De lui stormen naar binnen en eisen brood, vlees enz. Ook het bier, dat door een van de zusters gebrouwen is, moet op tafel komen. Wel eisen ze, dat de kapelaan eerst een slok daarvan drinkt, aangezien ze bang zijn voor vergiftiging. De kapelaan weigert dit echter in verband met het nuchter willen blijven voor de H. Communie. De Duitsers blijven aandringen, de kapelaan blijft weigeren en de Duitse soldaten laten uiteindelijk het bier staan. Nadat ze zich volgepropt hebben, willen ze in een zaaltje gaan slapen. Daarvoor verzamelen ze alle dekens, die ze in het klooster kunnen vinden, zelfs die waar nog zusters onder lagen te slapen. Ook omslagmantels, die aan de kapstok hangen, worden door hen gebruikt om zich tegen de kou te beschermen. Nadat ze de volgende morgen uitgeslapen zijn, vertrekken de Duitsers met medeneming van zoveel mogelijk voedsel. Na de bevrijding is de kapelaan weer naar België vertrokken, waar hij later een collecte gehouden heeft in zijn parochie. De opbrengst was bestemd voor de zusters in Helenaveen, die door brand alles kwijtgeraakt waren.

Op 17 september beginnen de geallieerden "Operation Market Garden". De bedoeling is door middel van luchtlandingen een aantal strategische punten (waaronder bruggen) in handen te krijgen bij Son, Veghel, Grave, Nijmegen en Arnhem om zo een doorgang te krijgen naar het gebied boven de rivieren. Vanuit Eindhoven en vanuit de corridor Eindhoven-Nijmegen willen de geallieerde legers oprukken richting Maas. Eindhoven wordt op 19 september bevrijd van de Duitse bezetters, Liessel volgt op 23 september en Deurne een dag later. Voor Helenaveen blijven de gevolgen niet uit. Op een zaterdagmiddag barst het er van de teruggetrokken Duitse soldaten met hun keukenwagens en Rode Kruisauto's. Paarden, wagens en fietsen worden zonder pardon gestolen uit de stallen en van de velden. Vanaf de uitkijktoren bij Joosten is te zien, hoe de granaten in Liessel, Neerkant en Asten inslaan. Op 24 september wordt Helenaveen overspoeld met vluchtelingen uit Neerkant en Griendtsveen en zo ontstaat er in die dagen een zeer gemengd gezelschap in Helenaveen. Maar de Peelmoerassen belemmeren echter de doorgang en de opmars richting Maas stokt. Vanuit Zuid-Limburg en België komt de opmars tot stilstand bij het Kanaal Wessem-Nederweert. Het zuidelijk deel van het front (de kanalenfrontlijn vanaf Wessem tot Helenaveen) wordt bewaakt door de 7e Fallschirmjägerdivisie. In Meijel zijn de Duitsers officieel vertrokken tot achter de Noordervaart, maar ook hier blijven ze zich nog regelmatig vertonen in het dorp.

Helenaveen is nog steeds in Duitse handen en op donderdag 28 september gebeurt er ineens iets. Het hele dorp moet op bevel van de Duitsers evacueren, omdat enkele burgers uit Helenaveen 's nachts geschoten zouden hebben op de uitkijktoren, die in het bos achter de protestantse kerk staat. Duitse soldaten gaan rond een uur of een alle huizen langs om te zeggen, dat om drie uur in de nacht iedereen vertrokken moet zijn uit het centrum van Helenaveen. Tien mannen worden als gijzelaars opgepakt en agent Versteegen kan pleiten wat hij wil, niets helpt. De Duitsers dreigen alle bruggen in en rondom Helenaveen die nog intact waren, op te blazen, als niet iedereen op tijd weg is. De zusters mogen wel blijven om Duitse gewonden te verzorgen, maar dat weigeren ze en ze vertrekken samen met de bevolking. Hun klooster was al eerder het doelwit geworden van plunderende Duitsers. Het dorp wordt in tweeën gesplitst; de bevolking van het noordelijk gedeelte wordt geëvacueerd naar de voormalige werkkampen in Mariaveen; de bewoners van het zuidelijk deel vertrekken naar Grashoek. Rond drie uur 's nachts komen de Duitsers terug en zij roven en plunderen het hele dorp leeg. Later zou blijken, dat alleen dit hun hele opzet was geweest. Bewijzen van de beschieting, waar het uiteindelijk allemaal om ging, zijn nooit duidelijk aangetoond. Twee jonge knapen wagen zich een paar weken later alsnog in het lege dorp. Ze worden opgepakt en voorgeleid aan een plaatselijke commandant, die het tweetal meteen ter dood veroordeelt. Zover komt het niet. De twee belanden uiteindelijk in een strafkamp bij Krefeld en gaan er door een hel, maar kunnen na de oorlog toch huiswaarts keren.

De Kerkrazzia

Zondag 8 oktober 1944 lijkt een mooie zonnige dag te worden, maar het zou heel anders verlopen. De Duitsers zijn bang voor sabotage- en partizanenacties door de bevolking. Bovendien is er in de Duitse fabrieken een groot gebrek aan arbeidskrachten. Door de Duitse fronttroepen (Wehrmachtsoldaten en Fallschirmjäger), Ordnungspolizei ("die Grünen"), Sicherheitspolizei en Sicherheitsdiensten SA en SS wordt een perfect gecoördineerde actie gepland. Overal verschijnen Duitse patrouilles, worden kerken omsingeld en worden in het vrije veld drijfjachten gehouden in alle dorpen van Noord- en Midden-Limburg ten westen van de Maas én het Brabantse Helenaveen. Ongeveer 3000 mannen tussen 16 en 60 jaar in het frontgebied worden opgepakt en naar Duitsland gedeporteerd voor de "Arbeitseinsatz”. Door de tactiek wordt deze actie later 'de Grote Kerkrazzia' genoemd.

Tijdens de Mis van 7.00 uur omsingelen parachutisten ("Fallschirmjäger") de twee kampen (de toenmalige Rijkswerkkampen I en II) in Mariaveen. De mensen worden tijdens de Mis uit de kapel naar buiten gedreven. De Duitsers zetten de wegen af en doorzoeken de kerk en alle huizen. Alle mannen en jongens worden bijeengedreven en afgevoerd in een lange, trieste karavaan. Zonder eten en drinken, zonder extra kleding. Sommige zijn nog in nachtkleding. Volgens de Duitsers moeten ze gaan werken in Maasbree of Helden. Niet iedereen wordt opgepakt; Jan Crommentuijn ontkomt bijvoorbeeld op die zondag, doordat hij met enkelen anderen tijdig kan vluchten. Met een broer, een neef en Walter Kortooms heeft hij zich daarna nog wel ongeveer drie weken schuilgehouden in een groot hol, dat in een schuur gemaakt was. Zijn broers Arie, Leo en Jac ontkomen echter niet.

In een artikel in "Het Licht" van zaterdag 5 mei 1945 verscheen het verhaal van de heer Van Schelven, directeur van Maatschappij Helenaveen, over deze razzia:

“…'t Was 8 Oktober 1944, een stralende zondagmorgen. Door de vredige stilte van de ochtend begaf ik mij naar het klooster van de Paters van de H.H. Harten, die, omdat ze hun eigen klooster, het Pater Damiaanhuis te Sint-Oedenrode moesten verlaten, hun toevlucht hadden gezocht in twee kampen in Helenaveen. 't Liep tegen zeven uur, toen ik daar aankwam. Aanstonds na de dienst verliet ik het kamp weer. Het viel me op, dat er een Duitser op en neer liep alsof hij iets zocht. Ik kreeg achterdocht en dus vroeg ik hem: 'Was wünschen Sie?' Op zijn vraag of ik de burgemeester was, antwoordde ik bevestigend. Ik had mij nl. omdat alle contact met Deurne verbroken was, voor het welzijn van de bevolking als burgemeester uitgegeven. 'Kommen Sie mit!' In het dorp aangekomen zag ik een troep mannen staan, die de moffen tijdens de H. Mis uit de kerk hadden gehaald. De Fallschirmjäger, het gemeenste gespuis van het Duitse leger en het laagste gepeupel van het Duitse volk - die ons dorp al sedert geruime tijd bezetten en onveilig maakten - dreven ons nu voort. Ondertussen werden ook uit de huizen alle zich daar bevindende mannen tevoorschijn gehaald. De colonne groeide gestadig en toen we eindelijk buiten ons dorp stonden, waren er 163 mannen bij elkaar, waarvan 130 uit Helenaveen. We moesten voor twee dagen naar Helden om daar te werken. Dan konden we weer terug…”

De Helenaveners die eerder naar Grashoek waren geëvacueerd, zijn daar niet veilig. Ook daar wordt dezelfde dag een razzia gehouden en te voet gaat de colonne richting Beringe en Panningen. Van Schelven krijgt het met veel woorden klaar dat vijf Helenaveners, die thuis onmogelijk gemist kunnen worden, naar huis mogen. Na de middag vertrekt de colonne lopend naar Helden, nagestaard door een menigte machteloze vrouwen en kinderen en vandaar uit via Kessel, Reuver en Belfeld naar Venlo. Een andere groep waar ook Helenaveners tussen zitten gaat vanuit Panningen via Maasbree en Blerick naar Venlo. Bij elk dorp wordt de groep groter met mannen uit de omgeving. Gedurende de 4 dagen erna worden nog eens 2000 mannen opgepakt in Limburg.

In Venlo worden de "partizanen" in veewagens geladen en in de avond van 8 oktober vertrekt vanaf het station in Venlo een trein met ‘n 50-tal veewagons volgepropt met mensen richting Duitsland. Via Düsseldorf komen ze in de vroege ochtend in Wuppertal-Varresbeck terecht, in doorgangskamp "Am Giebel". Met 25 tot 30 man worden de mannen in kamers van 4 bij 5 meter ondergebracht. Een strozak of iets dergelijks ontbreekt, dus men probeert maar met een opgerolde jas op de betonnen vloer iets te slapen na de uitputtende reis. 's Middags maken de mannen kennis met het kampeten. Het in de openlucht genuttigde brouwsel wordt koolsoep genoemd; een portie warm water waarin koolbladeren ronddrijven en, voor wie geluk heeft, een toevallige aardappel. Het geheel is op "smaak" gebracht met wat omschreven kan worden als anijszaad, peper of zangzaad. Na de soep verschijnt een medewerker van het regionaal "Arbeitsamt" om ieders beroep te noteren, waarna de mannen als slaven op een slavenmarkt door Duitse zakenlui gekeurd en 'gekocht' worden. De mannen uit Helenaveen proberen net als de groepen uit de andere dorpen zoveel mogelijk bij elkaar te blijven. Maar de Duitsers zijn onverbiddelijk: ZIJ bepalen wie waar moet gaan werken. Een deel komt terecht in de Herman Göringwerke te Watenstedt (hoogovens) of op een nevenbedrijf in Drütte; een ander deel moet in de suikerfabrieken van Salzgitter en Nordstemmen aan de slag (daar kun je in ieder geval af en toe wat snoepen om op kracht te blijven). Wie geluk heeft, komt bij een boer terecht. Weer anderen komen in andere bedrijven te werken; één ding hebben alle werkzaamheden met elkaar gemeen. De arbeid is zwaar, smerig en moeilijk en de levensomstandigheden daarbij zijn miserabel. Hard werken met gewapende opzichters achter je, zeven dagen in de week en twaalf uur per dag. Natuurlijk is het eten niet overal hetzelfde, maar gezien de arbeidsomstandigheden is het wel altijd te weinig.

Veel Helenaveners komen via Haverlahwiese in "de hel van Watenstedt" terecht in Lager 6. Er moet gewerkt worden in de slakverwerking bij de hoogovens. Het afval van de hoogovens, de "slakken", wordt met treinen naar de "slakkenberg" gereden en daar in kuilen van 4 bij 6 meter gestort. Dat spul is nog roodgloeiend. Als het een beetje is afgekoeld, moeten de mannen de brokken met grote pikhouwelen uit de kuilen trekken en in stukken hakken. Daar staan ze dan in hun zondagse pak en sommige nog in een zomers outfit, in de stromende regen en bittere kou. En boven een stomende massa slakken. Het is vreselijk zwaar werk.

Een werkdag verloopt als volgt: om 5 uur 's ochtends opstaan en wassen. Elke barak (40 tot 50 mensen) heeft maar één kraan, met alleen maar koud water. Vervolgens gaan ze onder bewaking in optocht naar de werkplek, zonder ontbijt (3 kwartier lopen!) en klokken vóór 6.00 uur. Om 18.00 uur mogen de dwangarbeiders weer naar huis. Voordat de colonne weer aanloopt, krijgt iedereen een bonnetje waarmee ze in het kamp een kommetje koolsoep, twee sneetjes brood en een klein blokje margarine kunnen ophalen. Wie een dag niet kan werken, krijgt geen bonnetje en dus ook geen eten. Ziek zijn kan dus niet.

De leefomstandigheden in de kampen zijn verschrikkelijk. De gevangenen moeten met 40 tot 50 mannen in één houten barak wonen en slapen. De bedden zijn houten kribben, de matrassen strozakken (vervuild en vol met luizen). Iedereen krijgt een paardendeken om onder te slapen. De mannen dragen dag en nacht, in de barakken en tijdens het werk, dezelfde boven- en onderkleding die ze aanhadden toen ze werden opgepakt die achtste oktober. Vrijwel niemand beschikt over reservekleding. De sokken zitten inmiddels vol gaten en van velen zijn de schoenen doorgelopen of zelfs helemaal kapot.

Maar het ergste van alles is het ongedierte: de luizen en de ratten. Ze vormen een ware plaag, maar de mannen hebben geen schoonmaakmiddelen, geen tijd en geen energie om ze buiten de deur te houden.

De omstandigheden waaronder de dwangarbeiders moeten leven zijn erbarmelijk. Ze krijgen veel te weinig eten, hebben onvoldoende kleren en dekens om zich tegen de kou te beschermen, moeten zwaar werk leveren, worden geregeld door hun bewakers afgeranseld, en tot overmaat van ramp worden ze vaak door de geallieerden aangevallen. Die proberen met hun luchtaanvallen de Duitse industrie uit te schakelen, maar treffen daarbij geregeld onschuldige dwangarbeiders.

Vanzelfsprekend wagen sommigen een vluchtpoging. Enkele mislukken en de vluchters worden zwaar gestraft. Twee inwoners van Helenaveen wagen ook een ontsnappingspoging, maar worden niet ver van het fabrieksterrein al verraden. Terug op het terrein takelen de bewakers de jongens met ijzeren staven dermate toe, dat één van hen er blijvend rugletsel aan overhoudt. Het is door tussenkomst van twee Franse krijgsgevangenen, dat ze niet worden doodgeranseld. Anderen lukt zo'n vluchtpoging wel. De broers Theo en Antoon Berkers (afkomstig uit Schinveld, maar ze zaten ondergedoken bij familie in Helenaveen) hebben al een eerdere poging ondernomen, die mislukt was. Hun tweede poging op Tweede Kerstdag (voordeel: onderbezetting van de bewaking) heeft meer succes en vanaf hun werkplek lukt het om weg te komen. Ze volgen het spoorlijntje naar Salzgitter en stappen vervolgens op de trein om met list en een flinke dosis geluk via Brunswijk, Osnabrück in Papenburg te komen, waar Henk Erkelens, hun neef woont. Ze duiken daar vervolgens onder en blijven uit de handen van de Duitsers.

Velen overleven de ontberingen in de kampen niet.

• Frans Luijten is de eerste inwoner van Helenaveen die in Duitsland om het leven komt. Hij verbrijzelt zijn hand en onderarm tussen een lopende band. De Duitsers vinden het niet nodig om hem te verzorgen, want hij zal hen toch niet meer van nut kunnen zijn. Ze laten hem creperen. Op 14 december 1944 sterft hij onder helse pijnen op 27-jarige leeftijd in een van de Duitse kampen (officiële doodsoorzaak: "Herzschwäche" oftewel hartzwakte).

• Jan Willem Buis is 43 jaar oud en gehuwd, wanneer hij op 23 januari in het Krankenhaus te Drütte overlijdt aan darmcatarre.

• Andries Rutten is pas 16 jaar oud, wanneer algehele verzwakking en uitputting ("Herzschlag") op 1 februari een einde aan zijn leven maakt.

• Bertus Erkelens (30 jaar) probeert samen met een zekere Harrie vanuit Watenstedt-Salzgitter zijn broer Henk te bezoeken, die in Papenburg woont en werkzaam is. Ze zijn echter niet in het bezit van geldige reispapieren en worden uit de trein gehaald en meegenomen. Na een verblijf in een strafkamp overlijdt Bertus Erkelens in Oldenburg op 1 februari 1945. (Bertus vertelt kort voor zijn dood tegen zijn broer Henk: "In Watenstedt is het nog een hemel daartegen, want in het Lager krijgt je helemaal geen eten, en wel veel slaag")

• Berend Derks uit Helenaveen (46 jaar) vindt op 5 maart de dood in Lager 24, het "Todeslager". Men vindt het niet nodig de doodsoorzaak te vermelden.

• Als zoveel anderen wordt ook Leonard Maessen (55 jaar), wegens arbeidsongeschiktheid, verwezen naar Lager 24. Voor hem komt de dood op 16 maart.

• Op 22 maart 1945 komt Jan Bremer om in het Gestapo-Straflager 21 bij Hallendorf ("Herz- und Kreislaufschwäche", met andere woorden: totale verzwakking). Jan is 25 jaar en gehuwd.

• Op 26 maart overlijdt Willem van Kessel in Hildesheim.

• Cornelis van Grunsven (32 jaar) is één van de mannen die vóór de komst van de geallieerden weg kan vluchten uit Watenstedt. Op 3 april komt hij in Holzminden om tijdens een bombardement.

• Wanneer Bertus Lagarde op 8 oktober 1944 wordt opgepakt is zijn vrouw net zwanger van hun zevende kind. Bertus sterft op 13 april 1945 in een kapotgebombardeerde kerk in Hildesheim, helemaal uitgeteerd en uitgemergeld.

• Albert van Lieshout verblijft in het kampziekenhuis te Drütte tijdens de bevrijding. Hij is echter te zeer verzwakt om naar huis te gaan en overlijdt daar op 7 mei op 22-jarige leeftijd.

• Op 13 mei, acht dagen na zijn terugkeer uit de hel van Watenstedt, overlijdt in het ziekenhuis van Maastricht Arnoldus Arts op 47-jarige leeftijd.

• Hendrik van Lieshout (broer van Albert) verblijft tijdens de bevrijding in het "Todeslager". Hij is daar zover verzwakt dat een terugkeer naar huis niet mogelijk is. In de loop van mei wordt Hendrik door de geallieerden per vliegtuig overgebracht naar Reims in Noord-Frankrijk. Daar wordt hij opgenomen in de TBC-afdeling van een Amerikaans hospitaal. Hendrik sterft daar op 11 juni 1945.

Dit zijn maar enkele Helenaveense inwoners, die niet meer teruggekomen zijn. Van de 135 mannen uit Helenaveen die naar Duitsland gedeporteerd waren, komen er 26 niet meer thuis. Sommigen hebben de bevrijding door de Amerikanen nog wel meegemaakt, maar waren te verzwakt om er nog bovenop te komen.

Het duurt even voordat de mannen door het kapotgeschoten Duitsland weer terug naar huis konden. En wanneer het eenmaal zover is, worden ze eerst naar opvangcentra aan de Nederlandse grens gebracht. Daar proberen ambtenaren de Nederlanders, die vrijwillig naar Duitsland waren gegaan eruit te zoeken. Wanneer men het maar even niet vertrouwt, krijgt die persoon een grote rode 'V' (van 'verdacht') op zijn registratiekaart.

Voor de directeur van Maatschappij Helenaveen, de heer Van Schelven zou het duren tot vrijdag 27 april 1945 voor hij Helenaveen terugziet. Voor P. Janssen duurt het zelfs tot 11 mei 1945 voor hij uitbundig verwelkomd wordt in zijn woonplaats.

Bij de achtergeblevenen in Helenaveen leeft na de razzia de grote angst en de onzekerheid. Waar zijn onze mannen en zonen? Hoe maken ze het? Komen ze wel terug en wanneer? Vragen waar niemand een antwoord op weet. In het dorp heerst een akelige stilte, die slechts doorbroken wordt door een verdwaalde kogel en vliegtuiggeronk. Drie jonge meisjes moeten zich bij de Duitse staf melden om dagelijks aardappelen voor de soldaten te schillen. Weer is er de angst bij de ouders en andere mensen, dat het niet alleen om het keukenwerk zou gaan. Wanneer op 18 oktober de keukenwagen vertrekt en het werk voorbij is, haalt iedereen weer even opgelucht adem. Niet voor lang echter, want daags erna worden de bruggen opgeblazen door een "Sprengkommando". Helenaveen is afgesloten van de bewoonde wereld. Naderhand stichten de Duitsers op grote schaal brand.

Helenaveen is het laatste kerkdorp van Deurne, dat in Duitse handen is. Heel het dorp is leeggeplunderd en bijna iedereen is vertrokken. Veel Helenaveense vluchtelingen hebben in Kronenberg en Sevenum onderdak gevonden. Het is nauwelijks mogelijk om even thuis te gaan kijken, hoe de situatie is. Met gebruikmaking van de kanalen houden de Duitsers het dorp als het ware op slot. Intussen beginnen de geallieerde strijdmachten aan hun laatste gevechtshandelingen op Zuid-Nederlands grondgebied. De Maas moet bereikt worden en om daar te komen, moeten de Britse troepen de vijand stap voor stap terugdrijven. Op 14 november 1944 start deze operatie, die de naam "Nutcracker" krijgt. Meijel wordt bevrijd en de Britten gaan vervolgens stug door, ondanks de regen die dag in dag uit blijft vallen. Op 19 november kan de 15e Schotse divisie de oversteek van het Deurnese kanaal maken en de bevrijding van Helenaveen is snel een feit. Een van deze Schotse bevrijders is de 19-jarige Clifford Secker, die onder de wapens is gegaan in plaats van zijn broer, die thuis niet zo goed gemist kon worden. Helaas moet hij zijn goede daad met de dood bekopen. Rond half november 1944 komt hij met een patrouille terecht in de velden van de tuinderij van de familie Veldhuijzen. Door de Duitsers zijn daar echter mijnenvelden aangelegd en de hele groep sneuvelt hierdoor.

De heer C. Veldhuijzen vertelt in 1985 zijn verhaal in Het Weekblad voor Deurne. Toen hij na de strijd om Helenaveen terugkeerde, zag hij tien gesneuvelde geallieerden liggen. Op 120 meter afstand ontdekte hij nog een gesneuvelde militair, die niet op een mijn is getrapt, maar door een schot in het hoofd om het leven is gekomen. Kennelijk heeft hij flink om het behoud van zijn leven gestreden, want er lagen wel zo`n honderd lege geweerhulzen naast hem. In de portefeuille uit het uniform stond de naam Secker.

Alsof de Duitsers nog niet voor genoeg ellende gezorgd hebben in Helenaveen. Op 20 november 1944 steken de Duitsers tijdens hun terugtocht de kerk, de pastorie en het klooster met de meisjesschool in brand. Merkwaardig is dat het beeld van Ignatius blijft staan op de ruïne van het zusterklooster. Ook van het winkeltje van Bertus Klerks tegenover de R.K. Kerk blijft niet veel over, evenals van Café van Horen. Aken van de Maatschappij worden door de Duitsers opgeblazen. Een spoor van vuur en vernieling laten zij achter zich. De weinige mensen die nog in het dorp zijn achtergebleven, krijgen de eerste bevrijders te zien. Ze krijgen cake, biscuit, chocola en sigaretten van de Tommies. Wat een geweldige luxe na zo'n lange periode van ontbering en onderdrukking. Vanwege het mijnengevaar mogen de bewoners niet onmiddellijk terugkeren naar hun woningen of naar de overblijfselen ervan. Rondom het hele dorp liggen mijnen en pas tegen Kerstmis mag iedereen weer terugkomen, ook al zijn nog lang niet alle explosieven opgeruimd.

1945

De zusters komen op 26 maart terug van het Moederhuis in Veghel en ze vinden voorlopig onderdak in de oude roomboterfabriek aan de Helenastraat. Pastoor van Haaren keert ook terug in Helenaveen en vestigt zich tijdelijk aan de Schoolstraat (tegenwoordig is dit Oude Peelstraat 51).

Op de overblijfselen van de afgebrande pastorie wordt een "nood"pastorie gebouwd. Deze staat er nu nog steeds aan de huidige Helenastraat. Stenen van afgebrande gebouwen worden afgebikt en hergebruikt. Enkele oude muren, compleet met granaatscherfgaten, de keuken en de wijnkelder van de eerste pastorie uit 1878 zijn bewaard gebleven alsook de regenwaterkelder met booggewelven onder de oprit. Om oneffenheden weg te werken wordt de pastorie witgekalkt. De ijzeren poort en punthekken staan er inmiddels al lange tijd niet meer.

De materiële behoefte is groot in vooral Liessel, Neerkant en Helenaveen. In maart 1945 wordt aan Rijkstuinbouwconsulent Van de Kroft om extra hulp gevraagd voor Helenaveen. In die brief om hulp staat o.a.:

'… 147 mannen van de 700 inwoners zijn door de Duitschers meegenomen, zodat alleen nog wat oude mannen overgebleven zijn. (…) Een gedeelte van de oogst is verloren gegaan. Van het vee is er een aantal dood of door de Duitschers meegenomen. Het gevolg is, dat zeer veel tuinders geen geld meer hebben, waarin ik hen wat het levensonderhoud betreft, kan helpen, althans via het herstelfonds. Het is echter onmogelijk om mijnerzijds hen ook nog te helpen aan kapitaal voor den aankoop van paarden, vee, zaaigranen, pootgoed en kunstmeststoffen en het zoo dringend noodige landbouwmateriaal…'

De reactie op deze brief bevat een toezegging voor zover de mogelijkheden reiken; weinig concreet is dat. Ook wordt erin meegedeeld, dat de heer Kees Crommentuijn uit Helenaveen als assistent aan de tijdelijke Directie van den Landbouw verbonden wordt vanaf 1 januari 1945.

Het Brabants Volksherstel voor Sociale, Culturele en Gezondheidszorg schenkt een aantal malen geld tot een bedrag van ƒ 30.250,- in totaal. In het kader van de actie 'Noord helpt Zuid' biedt de Zaanstreek, met plaatsen als Zaandam, Purmerend, Edam, Volendam en Monnickendam, hulp in de vorm van goederen. Meubilair, lampen, keukengerei, aardewerk en textiel worden ginds ingezameld voor de Deurnese bevolking.

In een artikel uit 'Ons Streekblad' (uit de Zaanstreek) van 20 oktober 1945 wordt beschreven, hoe een bezoek aan Deurne van afgevaardigden uit bovengenoemde gemeenten verliep. Zij bezochten hier alle kerkdorpen en zagen hoe verschrikkelijk het in sommige gebieden is.

'…In Helenaveen bezichtigden we verder de ruïnes van de kerk, het klooster en de meisjesschool, die door terugtrekkende Duitsers in brand waren gestoken. Tevens zagen wij, welke toestanden er op het ogenblik nog in deze plaats aangetroffen worden. Er is geen waterleiding; men drinkt slootwater. Elektra is eerst drie jaar geleden aangelegd. Het veen ter plaatse is zo goed als afgegraven, zodat het geen bestaan meer oplevert. (…) Wij gingen ook eens enkele getroffen woningen binnen, waarin nog mensen woonden. Voor zover de muren intact waren, zijn de ramen dichtgespijkerd met planken, waardoor het echter ontzettend tocht, terwijl er steeds duisternis heerst in deze kleine vertrekken. Hoe deze mensen in de aanstaande winter hun vertrekken moeten verwarmen is onbegrijpelijk. Waar de mensen hun levenslucht vandaan halen, is nog onbegrijpelijker…'

Op initiatief van de boerenbondsvoorzitter de heer Wullms en de voorzitter van de Jonge Boeren, Kees Crommentuijn zijn in 1945 enkele vrouwen uitgenodigd in café Van Horen. Na een uiteenzetting wordt uiteindelijk op 6 december de R.K. Boerinnenbond St. Barbara opgericht (de huidige K.V.O.) en de vereniging gaat met 105 leden van start.

1946

Op 1 januari krijgt Pastoor van Haaren eervol ontslag vanwege ziekte. Pastoor P. Strijbosch betrekt de witgeverfde noodpastorie en neemt tijdelijk waar in Helenaveen tot 1948. De oude Openbare School aan de Oude Peelstraat, waar nu Gemeenschapshuis "De Gouden Helm" staat, wordt voor ƒ 25.000,- verbouwd tot noodkerk. De zusters verhuizen naar Rijkswerkkamp l in Mariaveen, dat wordt ingericht als tijdelijk klooster, meisjes- en bewaarschool (kleuterschool). Dit gebouw staat er nog steeds en is tegenwoordig het Biologisch Station van Staatsbosbeheer. Hoofdonderwijzer Leonardus Theelen krijgt aan de huidige Oude Peelstraat 7 van de Gemeente een geheel houten "Oostenrijkse" woning. Moeder Overste laat de vorige woning van meester Theelen verbouwen en uitbreiden tot nieuw onderkomen voor de zusters Franciscanessen. De grote parkachtige tuin van Theelen met bijenstal verdwijnt ook, al zijn wel enkele bomen bewaard gebleven. Deze staan op het grasveld van het huidige kerkplein. De zusters betrekken hun klooster op 9 oktober 1946.

1947

Pastoor A. van Haaren overlijdt op 20 februari in Deurne en wordt vervolgens in Helenaveen begraven.

1948

Op 20 februari wordt Albertus Timmers uit Uden, benoemd tot pastoor van Helenaveen. Hij volgt pastoor Strijbosch op en brengt zijn zus Anneke als huishoudster mee. Pastoor Timmers is een "bouwpastoor". Hij moet ervoor zorgen dat de parochie weer een echt kerkgebouw krijgt. Architect Deltrap uit Deurne maakt de tekeningen. Helenaveense vrijwilligers graven met behulp van ontginningskiepkarren de bouwput.

De afdeling Helenaveen van het Wit-Gele Kruis wordt in 1948 officieel opgericht, maar vier jaren eerder hadden al drie inwoners van Helenaveen, G. van Horen, J. Prijs en het vroegere raadslid G. Maessen, een "Comité voor ziekte- en wijkverpleging" in het leven geroepen. Omdat dit comité geen deel uitmaakte van een groter verenigingsverband komt het niet in aanmerking voor financiële steun en dus wordt er overgeschakeld op het Wit-Gele Kruis. Er werkte al een zuster in de wijkverpleging voor 1948 en er waren ook al voorzieningen. Maar deze waren ondergebracht in het klooster en waren in 1944 bij de oorlogshandelingen met het klooster in vlammen opgegaan. Het eerste bestuur van het Wit-Gele Kruis bestaat uit voorzitter Philip van de Kroon (die meer dan 25 jaar voorzitter zou blijven), secretaris Jan Bakker, Penningmeester Grad Maessen en de leden Dorus Naus en Chr. Arts.

Het onderhoud van de bruggen laat te wensen over en op 17 september zakt Jan Arts met zijn vrachtwagen door één van de bruggen.

1949

Op 20 oktober komt dominee H.K. Quéré naar Helenaveen. Hij viert dit jaar ook zijn 40-jarig jubileum als dominee.

1950

Na afloop van een H. Mis in het noodkerkje, dat in de oude school is gevestigd, trekt pastoor Timmers op zondag 12 november naar de in aanbouw zijnde kerk van Helenaveen. Daar leest hij een oorkonde voor, welke vervolgens achter een gedenksteen in de nieuwe kerk gemetseld wordt. In de oorkonde, die ondertekend is door de pastoor, kerkbestuur, gemeentebestuur, aannemer en architect, is geschreven: "Deze kerk is op 12 november 1950 gesticht. De architectuur berust bij architect de heer Jos Deltrap. De bouw is opgedragen aan de heer Jos Coppelmans met zijn werklieden. De machtiging tot het stichten van de kerk werd door Mgr. Mutsaerts gegeven op 15 oktober j.l.".

1951

Op 1 oktober vindt de plechtige consecratie plaats van de nieuwe kerk door de bisschop van Den Bosch, Mgr. Mutsaerts, geassisteerd door pastoor Timmers. De pastoor verhuist met zus Anneke vanuit de noodpastorie een deur verder naar zijn nieuwe onderkomen. De oude kloostertuin wordt door hem opgeruimd en beplant met appelbomen. Pastoor Timmers laat er paden aanleggen om er dagelijks te kunnen brevieren. De 2 houten open theehuisjes van de nonnen blijven nog tot in de jaren '60 staan tegen de westelijke schutting. In een ervan plaatst de pastoor zijn bijen. De noodkerk aan de Oude Peelstraat krijgt de functie van Parochiehuis. Het zangkoorbalkon blijft en er wordt een podium ingericht.

Theo en Tilly Peters tappen hun eerste pilsje als kastelein in hotel-café In d'Ouwe Peel.

1952

Hoofdonderwijzer meester Leonardus Hubertus Theelen overlijdt op 27 september op 61-jarige leeftijd. Meester H. Voskuijlen volgt hem op als hoofdonderwijzer op 15 november. Jan Bakker bouwt de eerste (houten) kas in Helenaveen. Deze kas is 1000 m2 groot. Vóór die tijd bestond de tuinbouw alleen uit vollegrondstuinbouw en wat platglas.

1953

Een nieuwe tuinbouwloods wordt gebouwd aan de Wilhelminastraat, de huidige Soemeersingel. Het sorteren van de augurken hoeft vanaf nu niet meer onder het afdak bij het Parochiehuis te gebeuren. Met handsteekwagentjes kunnen nu eenvoudig stapels groenten- en augurkenkistjes (AK's) over het bordes naar binnen en buiten gereden worden. Voor die tijd een hele vooruitgang. Vanuit de nieuwe tuinbouwloods worden alle producten van een honderdtal groentekwekers met vrachtwagens naar de Venlose veiling getransporteerd.

1954

Dominee A.C. Chrisstoffels wordt op 13 februari predikant van de Protestantse Kerkgemeente. Hoofdonderwijzer Voskuijlen wordt op 1 november opgevolgd door meester Van der Made.

1955

Aan dominee A.C. Chrisstoffels wordt op 1 februari, na 39 dienstjaren, emeritaat verleend en hij gaat vervolgens bijstand in pastoraat verlenen in de Nederlands Hervormde gemeente van Helenaveen.

Ieder jaar stijgt de omzet van de aangevoerde groenten en andere tuinbouwproducten bij de tuinbouwvereniging aanzienlijk. De jaaromzet is in 1955 ongeveer ƒ 660.000.

1956

Op initiatief van de gerepatrieerden wordt er een oorlogsmonument opgericht om de Helenaveense slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Het monument komt op het kerkplein en bestaat uit een gedenknaald met daarop het beeld van een everzwijn dat is neergeschoten door een jager. Het kunstwerk is gemaakt door Niels Steenbergen en symboliseert dat het kwade overwonnen wordt door het goede.

De Helenaveense natuur wordt inmiddels beschermd door de Natuurschoonwet. "Het landgoed Helenaveen", zoals dit natuurgebied in officiële papieren wordt genoemd, mag alleen betreden worden door bezitters van zogenaamde wandelkaarten, die via de heer De Feyter (administrateur van Maatschappij Helenaveen) verkrijgbaar zijn. In het Weekblad voor Deurne verschijnt het volgende gedicht over Helenaveen, geschreven door Frans Babylon:

Helenaveen

Waar nog een eeuw terug voor lage lonen

Turfstekers zwoegden in het peelmoeras

Staan tussen veel geboomt' en struikgewas

Verscholen huisjes, waarin tuinders wonen

Vol vlijt en kennis werken zij met zonen

En dochters op het land of in de kas

Aardbeien zwellen rijpend onder glas

In zon gedijen peulen, kolen, bonen

Geen schip der maatschappij "Helenaveen"

Vaart nog - met turf beladen - als voorheen

Door 't zwart kanaal, waarin soms vissen blinken

1957

De Firma Minke sluit een contract van 25 jaar met de Gemeente Deurne ter vervening van peelgronden westelijk en noordelijk van Helenaveen. Het zou het laatste bedrijf zijn dat in Helenaveen turf won en verwerkte. De turf wordt machinaal gewonnen. Het veen wordt afgevoerd en verwerkt tot onder andere potgrond.

Op 14 oktober wordt de Bejaardenbond opgericht.

1958

Er komt een wijkgebouw in Helenaveen, bestaande uit een wachtkamer, een dokterskamer, een consultatiebureau en een magazijn.

1959

Het eerste optreden van de fanfare vindt plaats in Helenaveen, in samenwerking met de carnavalsvereniging. Beide verenigingen worden in 1960 officieel opgericht.

1960

Bij de lagere school aan de Oude Peelstraat wordt een Kleuterschool van het Heilig Kind Jezus gebouwd. Omstreeks dit jaar wordt de Openbare Lagere School gerestaureerd en omgevormd tot een gemengde Rooms Katholieke lagere school. De protestanten gaan hier niet mee akkoord en eisen daarop eigen onderwijs. Aangezien protestants-christelijk onderwijs niet haalbaar is, is men tevreden met een nieuwe Openbare lagere school (het huidige jeugdgebouw De Wiek aan de Soemeersingel).

Pastoor Timmers laat de Engelse landschapstuin omploegen. De vijver wordt gedempt en de plak grond wordt beplant met zwarte bessenstruiken. De coniferen, rododendrons en andere struiken belanden op de brandstapel. De grond moet geld op gaan brengen! Met zijn zwarte opgeknoopte pij hanteert Timmers persoonlijk de schoffel en de hak.

1961

De Rooms Katholieke Jeugdvereniging van het Gilde Jong-Nederland, afdeling Helenaveen wordt op 19 februari opgericht. Dit is tegenwoordig scouting Jeanne d'Arc. De nieuwe openbare lagere school gaat van start. Dit is de tweede lagere school naast de katholieke school in Helenaveen. J. Reitsma wordt per 1 november benoemd tot hoofd van deze nieuwe school.

1962

De Tuinbouwloods wordt uitgebreid en voorzien van een kantoorgebouw waar Gerrit Vermeulen de scepter zwaait. Hij is dan al 10 jaar in dienst bij de tuinbouwvereniging als administrateur en secretaris. In november krijgt een pas verharde weg de naam Centurioweg, genoemd naar de romeinse hoofdman, wiens helm in 1910 in de buurt van deze weg is gevonden. De naam "Centurio" wordt afgeleid van zijn rang. Hij voerde het bevel over 100 manschappen.

Op 3 december wordt de nieuwe weg Helenaveen-Liessel geopend door burgemeester Hoebens van Deurne. Hierbij presenteert fanfare Wilona haar fonkelnieuwe eerste vaandel, ontworpen door zuster Hadwich van het Kostbaar Bloed te Aarle-Rixtel.

1963

Begin 1963 zijn de Helenaveense tuinders in rep en roer. Maatschappij Helenaveen had namelijk de Grondkamer gevraagd de pachtprijzen van tuinland aanzienlijk te mogen verhogen, van gemiddeld 225 gulden per jaar naar een gemiddelde van 360 gulden.

In april wordt de tuinbouwloods aan de Wilhelminastraat verder uitgebreid en gemoderniseerd.

1964

Op 19 oktober opent burgemeester F. Hoebens van Deurne naast het voormalig DUW-kamp 't Zinkske, het regionale oefenkamp voor de reddingsdiensten van de BB (Bescherming Bevolking).

1965

De 75-jarige dominee A.C. Chrisstoffels neemt in januari definitief afscheid van de Nederlands-Hervormde gemeente in Helenaveen.

Pastoor Timmers overlijdt op 25 juli in het ziekenhuis van Venlo en pastoor P. Lips, tot voor kort kapelaan te Kerkdriel, wordt op 5 september geïnstalleerd door deken Van Pelt uit Asten, als opvolger van pastoor Timmers.

Een vrachtwagen zakt op 24 augustus door een brug over de Helenavaart. Daardoor is verkeer via de Helenastraat naar Grashoek onmogelijk geworden. De betreffende baileybrug dateert nog uit de Tweede Wereldoorlog en is na de oorlog door militairen aangelegd. De enige nog bruikbare brug voor het vrachtverkeer is nu de brug Oude Peelstraat-Sevenumseweg. Omdat niemand weet van wie de brug eigenlijk is (Maatschappij Helenaveen, Rijkswaterstaat en gemeente Deurne weten het zelf niet) wordt de brug naar Grashoek afgesloten voor al het verkeer.

1966

In mei wordt voor de eerste keer een oecumenische kerkdienst gehouden in Helenaveen. Pastoor Lips en dominee Duvekot uit Deurne leiden deze zang- en gebedsdienst.

Bob Stuiver wordt op 1 oktober het hoofd van de Openbare Lagere school en hij is tevens de enige fulltime leerkracht.

Er wordt een begin gemaakt met een grondige renovatie van de Rooms Katholieke lagere school. De stinkende kachels worden vervangen door centrale verwarming. De leerlingen worden tijdelijk ondergebracht in een gedeelte van het parochiehuis. De 3e klas van juffrouw Maessen-Welten komt in de openbare lagere school van meester Stuiver en meester van Dooren komt met zijn klas in het Protestantse zondagsschooltje naast de Protestantse kerk.

Na 1965 blijft het verpachten en verhuren de voornaamste bron van inkomsten van Maatschappij Helenaveen. De Maatschappij besteedt steeds meer werk uit. De eigen activiteiten verminderen zo sterk dat de functie van opzichter en administrateur in 1966 door de heer C. de Feyter alleen vervuld kan worden.

De eerste uitgave van het "Interkerkelijk Parochieblaadje" verschijnt in november. Het is een maandblad en pastoor Lips, C. de Feyter en C. Vermeulen verzorgen het redactiewerk, terwijl Fien Theelen het stencilwerk verricht. Dit blaadje is de voorloper van het huidige "Weekbericht voor d'n Ouwe Peel" dat tegenwoordig wekelijks verschijnt.

1967

Op zaterdag 11 maart wordt de Helenaveense tuinderszoon pater Harrie Bakker door Mgr. J. Bluyssen, bisschop van Den Bosch, in de parochiekerk te Boxtel tot priester gewijd. Op Eerste Paasdag, zondag 26 maart droeg hij zijn eerste H. Mis op in Helenaveen.

In het voorjaar worden vele straatnamen gewijzigd in Helenaveen. Zo wordt de naam Wilhelminastraat en het daarop aansluitend Boven gewijzigd in Soemeersingel. De Radijsstraat verandert in Rector Nuijtsstraat en de Aspergeweg wordt gewijzigd in Jan Deckersstraat. Verder is erbij gekomen de Pastoor Kerssemakersstraat en een nieuwe straat in aanleg, waar de gemeente 11 woningen bouwt krijgt de naam Ds. Swaluestraat.

1968

Helenaveen telt 924 inwoners.

Op 2 maart neemt Ir. B.D. van Schelven na 25 jaar afscheid als directeur van Maatschappij Helenaveen. Hij wordt opgevolgd door Baron W. de Weichs de Wenne.

In juni worden drie ontginningsboerderijen, die gebouwd zijn in 1940 langs de Helenavaart tussen Griendtsveen en Helenaveen weer afgebroken. Ze zijn nooit in gebruik geweest, tenminste niet waarvoor ze bedoeld waren. In 1940 ontwikkelde de toenmalig Rijksdienst voor de Werkverruiming het plan om ongeveer 700 hectaren Peelgebied in ontginning te brengen. Het zou als een object voor werkgelegenheid in 4 tot 5 jaren uitgevoerd moeten worden met handkracht. Volgens de plannen zouden er 600 veenarbeiders te werk gesteld worden. Na de oorlog werd het ontginningsplan voor dit Mariaveen niet meer nodig gevonden. Mede door de hoge onderhoudskosten worden in 1968 de 3 woonhuizen en 6 schuren afgebroken. Alleen een gedeelte van Rijkswerkkamp I nabij Helenaveen is blijven staan en is tegenwoordig in bezit van Staatsbosbeheer. Het resterende gebouw is een tijd lang gebruikt als bezoekerscentrum ("Biologisch Station") en opslagplaats. Verder herinnert er na meer dan 30 jaren niets meer aan, dat de overheid ooit voornemens is geweest, dit zeldzame natuurgebied op te offeren.

In september wordt een begin gemaakt met de restauratie van de Protestantse kerk.

Nadat het oude en versleten parochiehuis is afgebroken, wordt op de fundamenten een nieuw gemeenschapshuis gebouwd. Op zaterdag 28 december wordt het gemeenschapshuis in gebruik genomen. De officiële opening vindt later plaats.

1969

De officiële opening van het gemeenschapshuis De Gouden Helm vindt plaats op zaterdag 22 maart door de Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant, de heer C.N.M. Kortmann. Het gemeenschapshuis krijgt hierbij de naam "De Gouden Helm", een suggestie van amateur-archeoloog Leo Kluijtmans. Op 19 mei brengt minister Marga Klompé van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk (CRM) onverwacht een bezoek aan het pas geopende gemeenschapshuis. Er is op dat moment een dansavond aan de gang.

Uit oogpunt van verkeersveiligheid worden in oktober vele bunkers langs de Helenavaart door militairen verwijderd. Onder andere tussen de eerste twee eikenbomen van het kerkplein aan de Helenastraat, bij de bocht van de Helenavaart bij huisnummer 12 en tegenover nr. 30 worden de betonnen kazematten in de herfst opgeblazen. Het spektakel trekt veel toeschouwers die op afstand gehouden moeten worden.

Hein van de Wal wordt benoemd tot hoofd van de R.K. Lagere School.

1970

In januari krijgt de Helenavaart een grondige schoonmaakbeurt. Het kanaal is bijna dichtgegroeid met riet, lisdodde en waterlelies. Er blijkt ook nog munitie uit de 2e wereldoorlog in de vaart te liggen. Een graafmachinemachinist komt met de schrik vrij als hij op een vliegtuigbom stuit. De klap is in de wijde omtrek te horen.

Op 4 mei wordt de 25ste dodenherdenking gehouden bij het oorlogsmonument op het kerkplein.

In augustus krijgt de Openbare Lagere School aan de Soemeersingel een naam: Zonnedauw.

1971

De Coöperatieve Groente- en Fruittelersafzetvereniging "Helenaveen" B.A. telt inmiddels 82 leden, die gezamenlijk een omzet halen van ƒ 2.669.375,-, een stijging van 18,5% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit wordt hoofdzakelijk toegeschreven aan de toename van de teelt van kasaugurken en aardbeien. Ook neemt de sla- en komkommerteelt toe, terwijl ook de andijvieteelt enige vormen gaat aannemen.

1972

Op 15 juli wordt het nieuwe voetbalterrein geopend en krijgt het sportpark de naam "De Stikker", genoemd naar een turfsteek-werktuig.

1973

Tijdens de openbare huldiging van Cees de Feyter wegens zijn zilveren jubileum bij de Maatschappij "Helenaveen" reikt burgemeester Frans Hoebens de jubilaris de gouden eremedaille van de gemeente Deurne uit. Deze medaille wordt hem uitgereikt wegens zijn vele verdiensten voor de Helenaveense bevolking. De Feyter zet zich in voor het Wit-Gele Kruis, het gemeenschapshuis, het jeugdcentrum en de fanfare.

Bij akte van 23 maart wordt met Koninklijke goedkeuring officieel de doelstelling van het Fonds Koning Willem III gewijzigd in het bevorderen van de ontwikkeling op maatschappelijk, recreatief, en cultureel gebied van de bevolking van Helenaveen. De werkingssfeer wordt zodoende ruimer; niet alleen pachters en arbeiders van Maatschappij Helenaveen, maar alle inwoners van Helenaveen vallen hieronder. De klemtoon wordt nu verlegd van het agrarische naar een algemeen sociaal-cultureel doel. Bij dezelfde akte wordt het Fonds ook omgevormd tot een officiële stichting en heet sindsdien Stichting Koning Willem III Fonds te Helenaveen.

Op 30 april (Koninginnedag) nemen ongeveer 90 kabouters, welpen, gidsen en verkenners deel aan een defilé voor Hare Majesteit de Koningin bij Paleis Soestdijk ter gelegenheid van de verjaardag van Koningin Juliana. De koningin krijgt van een delegatie van de jeugdvereniging een mand met Helenaveense tuinbouwproducten en een miniatuur turfkruiwagen met turf en gereedschap: een stikker, een oplegger en een schop.

Muziekvereniging Wilona organiseert voor het eerst Muziekfeesten in Helenaveen in een schuur van een boomkwekerij aan de Koolweg.

De brug over de Helenavaart naar Grashoek wordt in december afgesloten voor al het verkeer, omdat er een auto doorgezakt is.

1974

In augustus besluit het gemeentebestuur van Deurne om weer twee bruggen over de Helenavaart af te sluiten. In Helenaveen is nu echter nog maar 1 brug te gebruiken; de brug Oude Peelstraat-Sevenumseweg. Dit leidt op zondag 18 augustus tot protest en een blokkade van de enige nog open zijnde brug, de Carpbrug, door boze boeren en tuinders. Sommige van hen moeten 8 km omrijden om aan de andere kant van het kanaal te komen. Weer is niet helemaal duidelijk wie verantwoordelijk is voor het onderhoud van de bruggen; de Maatschappij Helenaveen, de gemeente Deurne, Rijkswaterstaat of het Waterschap de Aa. De afsluiting zorgt al snel voor een grote opstopping. Na overleg met de politie wordt de blokkade na twee uur weer opgeheven. De actie is wel een succes. Na twee weken worden de twee bruggen, na enkele testen, weer opengesteld voor het verkeer.

Het Jongenskamp (later HeJoKa genoemd) wordt opgericht en voor het eerst kunnen de Helenaveense jongens ook weer op kamp.

Na 25 jaar raadslid te zijn geweest (21 jaar wethouder, waarvan 12 jaar lang locoburgemeester) trekt de inmiddels 65-jarige Hannes Joosten zich in september terug uit de politiek. In 1949 werd hij op de lijst van Helenaveen gezet op de tweede plaats, achter Kees Crommentuijn. Na het dodelijk motorongeluk van Kees Crommentuijn, moest Hannes Joosten de belangen van Helenaveen in Deurne gaan verdedigen. Bij zijn vertrek uit de politiek wordt Hannes Joosten benoemd tot ereburger van Deurne en tegelijk Ridder in de orde van Oranje-Nassau.

Op 17 December wordt een nieuwe betonnen brug over de Helenavaart richting Grashoek voor het verkeer opengesteld. Alle bruggen zijn nu in handen van de gemeente Deurne (wat reeds de bedoeling was in 1941!).

1975

Zuster Fernando, de 65-jarige hoofdkleuterleidster gaat op 21 januari met pensioen en wordt opgevolgd door juffrouw Cecile te Wierik uit Westervoort.

In een openbare dorpsvergadering wordt op donderdag 17 april een "stuurgroep" opgericht in verband met het uitblijven van woningbouwplannen. Er heeft namelijk al 7 jaren lang geen sociale woningbouw plaatsgevonden in Helenaveen. Ook de toestand van de bruggen en erbarmelijke toestand van de Koolweg komt ter sprake

Op zaterdag 6 december is het groot feest in Helenaveen. Het is zelfs een vijfvoudig feest. Twee nieuwe betonnen bruggen over de Helenavaart worden officieel in gebruik genomen, een borstbeeld van koningin Juliana wordt onthuld, een beiaard (carillon) met 23 klokken wordt in gebruik genomen en na vele jaren van non-activiteit wordt de woningbouw in Helenaveen weer hervat. Door middel van het optillen van een slagboom opent burgemeester Hoebens van Deurne de brug aan de Soemeersingel naar de Koolweg. De tweede brug aan de Geldersestraat wordt geopend door het doorknippen van een lint door ir. Van Schelven, president-commissaris van de Maatschappij Helenaveen en tevens directeur van Stichting Koning Willem III Fonds, dat het carillon en het borstbeeld betaald heeft. Jules de Corte neemt daarna het carillon in gebruik door de Helenaveense jeugd te begeleiden bij het lied Hertog Jan. Het is tevens het debuut van Jules de Corte als beiaardier. Het carillon is ondergebracht in een speciale stalen constructie en voorzien van een speelcabine. Vervolgens gaat het grote gezelschap naar het borstbeeld van koningin Juliana. Zuster Jesualda, de maakster van het borstbeeld, en de heer Costermans, voorzitter van het Koning Willem III Fonds bevestigen samen een gedenkplaat aan het nieuwe monument. Het beeld symboliseert de verbondenheid van Helenaveen met Koning Willem III en het koninklijk huis.

1976

237 hectaren woeste peel, met de daarbij behorende Karpervijver wordt door Maatschappij Helenaveen verkocht voor ƒ 1.600.000,- aan het ministerie van C.R.M. (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk).

Sinds jaren worden er weer nieuwe woningen gebouwd onder andere door de gemeente Deurne.

1977

In januari krijgt de Helenavaart weer een grondige schoonmaakbeurt. Op 18 april overlijdt burgemeester F. Hoebens van Deurne. Hij wordt opgevolgd door burgemeester Van Genabeek.

Na veel geharrewar over het openbare vervoer gaat er op 28 september een buurtbus rijden tussen Helenaveen, Liessel, Grashoek, Sevenum en Helden. De minister van Verkeer en Waterstaat heeft hiervoor toestemming verleend, omdat er voor een groot aantal bewoners in dit gebied geen mogelijkheden zijn voor openbaar vervoer. De buurtbus wordt bestuurd door allemaal vrijwilligers.

Vanuit de "stuurgroep" wordt comité "Helenaveen 125 jaar" opgericht, om in het jubileumjaar 1978 allerlei festiviteiten te organiseren.

1978

Op 1 juni wordt tijdens een inval in een schuur aan de Oude Peelstraat door de politie 1400 kilo hasj buitgemaakt, met een straatwaarde van 2½ tot 3 miljoen gulden. De partij hasj is verpakt in veevoederzakken.

Begin juni neemt zuster Christophora afscheid als wijkzuster van de kruisvereniging. Ze heeft deze taak 20 jaren vervuld en ze zou de laatste religieuze zijn, die in Helenaveen werkzaam was in de wijkverpleging. Per 1 juni legt zij haar functie neer wegens het bereiken van de 65-jarige leeftijd.

Helenaveen viert haar 125-jarig bestaan. In gemeenschapshuis De Gouden Helm wordt in de maand juli een tentoonstelling georganiseerd met de titel "Helenaveen toen". Deze tentoonstelling, geopend door burgemeester Van Genabeek, trekt duizenden bezoekers. In vitrines liggen allerlei attributen uitgestald die met de vervening en ontstaansgeschiedenis van Helenaveen te maken hebben. Velen bekijken de ruim 140 grote reproducties van oude foto's. In een apart zaaltje draait een diaklankbeeld. Ook wordt er een speciale jubileumsticker, ontworpen door André Vervuurt, verkocht om de festiviteiten te financieren. Het Rooms Katholieke kerkkoor verkoopt verjaardagskalenders met reproducties van oude Helenaveense afbeeldingen. Langs de toegangswegen van Helenaveen komen borden te staan en alle verenigingsactiviteiten staan dit jaar in het teken van het 125-jarig bestaansfeest.

Na 35 jaren stopt Luus Koopmans-Maessen op 1 oktober met het postkantoor van Helenaveen. Ze had het postkantoor overgenomen van haar moeder die in 1930 het postkantoortje begon. Haar vader was postbesteller. Vanaf november komt er op bepaalde tijden een rijdend postkantoor in Helenaveen.

Eind oktober wordt door wethouder C. van Laarhoven de manege "De Lage Brug", eigendom van Geert Schonewille, geopend aan de Lage Brugweg.

De Gemeente Deurne stelt een beheerplan op voor het Peelgebied.

Tijdens het St. Ceciliafeest op 24 november worden Harrie Luijten en Piet Janssen gehuldigd wegens hun 50-jarig lidmaatschap van het Rooms Katholieke zangkoor. Ze krijgen die avond de gouden medaille en de draagspeld van de Gregoriusvereniging uitgereikt.

1979

Café 't Zinkske aan de Oude Peelstraat krijgt na 2 jaar leegstand een nieuwe uitbater, Ves en Petra Mestrom. Maatschappij Helenaveen verkoopt enkele hectaren weidegrond aan de gemeente Deurne voor toekomstige woningbouw.

1980

Op 28 februari wordt het Biologisch Station van Staatsbosbeheer in het natuurreservaat Mariapeel officieel geopend. Dit is gevestigd in het enige kampgebouw dat nog over is van de gebouwen die omstreeks 1940 gebouwd waren. Tevens wordt bij de opening drie kiepkarren (veenwagens) overhandigd aan Cees de Feyter ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van Maatschappij Helenaveen. Deze kiepkarren worden op het kerkplein geplaatst.

Na jarenlang aandringen door omwonenden wordt in maart begonnen met de reconstructie van de Koolweg. Voorheen bestond deze weg uit een 2 cm dikke teerlaag met kiezels en vele gaten en kuilen. Eindelijk wordt de ondergrond van de weg verbeterd en de bovenlaag geasfalteerd.

In maart wordt ook de Rooms-Katholieke lagere school uitgebreid. Er wordt een verbinding gemaakt met de voormalige brandweerkazerne en de school krijgt hiermee een gemeenschapsruimte en een handenarbeidlokaal. Bij de opening van het nieuwe gedeelte door burgemeester A. van Genabeek, krijgt de school de naam "De Peelparel".

Een felle peelbrand op de grens van Limburg en Brabant verwoest op Hemelvaartsdag 15 mei 1980 ongeveer 130 hectare natuurgebied in de Mariapeel. Deze brand is vermoedelijk aangestoken. In de eerste 5 maanden van dit jaar zijn in totaal 260 hectaren natuurgebied in de Peel verwoest.

Op zondag 20 juli overlijdt Cees de Feyter. Hij was jarenlang rentmeester en administrateur van Maatschappij Helenaveen en nauw verbonden met de Helenaveense gemeenschap. Hij was 20 jaar voorzitter van fanfare Wilona en daarnaast was De Feyter actief in de politiek. Hij was raadslid voor de politieke partij "Deurne-Zuid". Na het overlijden van De Feyter wordt de tweede Helenavener op de lijst, Geurt van Esseveldt, raadslid van "Deurne-Zuid". Deze partij zou later opgaan in het CDA.

Woningbouwvereniging "Bergopwaarts" bouwt 12 huurwoningen aan de Pastoor Kerssemakersstraat.

Op zondag 7 september wordt de eerste peuterspeelzaal in Helenaveen geopend. De peuterspeelzaal krijgt hierbij de naam "'t Eierdöpke" en wordt ondergebracht in een gebouwtje aan de Soemeersingel. Voorheen fungeerde dit gebouw als confectieatelier en daarvoor als eierverzamelplaats van de plaatselijke pluimveehoudersvereniging in de tijd toen Helenaveen nog veel pluimveehouders kende.

Ook dit najaar worden er weer vele kilo's eikels geraapt door de schoolgaande jeugd, evenals voorgaande jaren. Vorig jaar werd er nog 40 cent per kilo betaald voor zowel de inlandse als de Amerikaanse eikels. Maar in oktober 1980 woedt er een echte "eikel-oorlog" in Helenaveen. Door de schaarste en twee verschillende opkopers (Harrie van Grunsven, voor een boomzaadhandel uit Baarlo, en Toon Vervuurt voor Staatsbosbeheer) wordt de prijs opgedreven via diverse prijsverhogingen over en weer tot 80 cent per kilo.

Begin november krijgen de twintig leden van de drumband Wilona nieuwe uniformen.

1981

Begin januari verwoest een felle uitslaande brand in de kerstvakantie een klaslokaal van De Peelparel. De brand was aangestoken.

Jules de Corte uit Helenaveen viert het 10-jarig bestaan van zijn druk beluisterde Cortefoon.

Op zondag 25 januari wordt Klaas Anker koninklijk onderscheiden. Hij krijgt van burgemeester Van Genabeek de oorkonde en versierselen behorende bij de Orde van Oranje-Nassau in zilver. Klaas Anker krijgt deze onderscheiding onder andere doordat hij 40 jaar lang kerkorganist is in de Hervormd Gereformeerde kerk en 35 jaar penningmeester van de kerkgemeenschap.

Bij haar afscheid van scouting Jeanne d'Arc op zaterdag 7 februari wordt jeugdleidster Betsie Crommentuijn-Munsters door burgemeester Van Genabeek onderscheiden met de zilveren legpenning van de gemeente Deurne. Deze gemeentelijke onderscheiding van verdienste krijgt ze voor haar grote inzet voor het jeugdwerk. Betsie Crommentuijn is medeoprichtster van Scouting Jeanne d'Arc en van begin af aan hoofdleidster. De scouting Jeanne d'Arc viert dit jaar ook haar 20-jarig bestaan.

De Stuurgroep Helenaveen wordt in februari omgevormd tot Dorpsraad Helenaveen om meer draagkracht bij de Helenaveense bevolking te krijgen. De dorpsraad wordt samengesteld uit vertegenwoordigers van alle Helenaveense verenigingen.

Op 3 maart trekt de allereerste carnavalsoptocht door het Peelpluimenland. 32 wagens en groepen trekken op carnavalsdinsdag door de straten van Helenaveen, aanschouwd door niet alleen de eigen bevolking, maar ook door vele mensen uit omliggende dorpen.

In april wordt Helenaveen verrijkt met een Peelmonument. De drie turfwagentjes (kiepkarretjes) op smalspoorrails hadden in 1978 tijdens het 125-jarig bestaan van Helenaveen al enige tijd het dorpsplein gesierd. De eigenaar, Staatsbosbeheer, schonk destijds de wagentjes aan de Maatschappij Helenaveen, die deze op haar beurt weer aan de gemeente Deurne schonk. Na een grondige opknapbeurt worden ze op het kerkplein geplaatst.

In de nacht van zaterdag op zondag (19e maart) wordt voor de tweede keer brand gesticht in de lagere school De Peelparel. Eén lokaal brandt geheel uit, terwijl twee andere lokalen flinke rook- en waterschade oplopen. Weer blijkt de brand aangestoken, waarschijnlijk door dezelfde dader(s) als in januari.

Aan de Pastoor van Haarenstraat wordt in augustus een kunstwerk geplaatst met de titel "Kosmische Ontmoeting". Enkele weken later wordt het kunstwerk weer teruggebracht naar de kunstenaar Jan van de Waterlaat. Het blijkt te zijn losgeraakt van zijn sokkel en er wordt een beschadiging geconstateerd. Er wordt besloten om het kunstwerk niet meer te herplaatsen in verband met het risico van meer vandalisme.

In november tapt Tilly Peters haar laatste pilsje in café In d'Ouwe Peel, weer ze meer dan dertig jaar kasteleinsvrouw is geweest. Ad en Ivonne Schoutissen nemen het café over.

In december viert pastoor Lips zijn 40-jarig priesterjubileum.

1982

In januari verschijnt de "Info-gids Helenaveen", je kunt zeggen de papieren voorloper van deze CD-ROM. In het boekje, samengesteld door opbouwwerker Ad van Best, André Vervuurt en Theo van Teeffelen, staat een beknopte geschiedenis van Helenaveen, aangevuld met enkele foto's en wat informatie over de schillende verenigingen. Op 11 januari wordt het eerste exemplaar overhandigd aan burgemeester Van Genabeek.

In februari wordt 2 keer binnen een week tijd een gewapende overval gepleegd op het tankstation aan de autosnelweg E3 (nu E34/A67).

In maart wordt er opnieuw brand gesticht in Helenaveen. De inventaris van een leslokaal van De Peelparel wordt voor een groot deel vernield, terwijl in een lokaal van De Zonnedauw de gordijnen en de zonwering in vlammen opgaan. In de openbare school De Zonnedauw werd zes weken daarvoor ook al brand gesticht! In anderhalf jaar tijd wordt er in de beide lagere scholen in totaal 6 keer brand gesticht op dezelfde manier.

Op zondag 29 augustus organiseren de gezamenlijke jeugdverenigingen voor de eerste keer een braderie onder de titel "Dorpsmanifestatie" met een sponsorloop, een wedstrijd bierfustrollen en een wedstrijd om de titel "sterkste man/vrouw van Helenaveen". Door het succes is dit zomerfestival een jaarlijks terugkerend evenement geworden.

Na de zomervakantie sluit definitief de openbare lagere school De Zonnedauw. De 4 overgebleven leerlingen gaan na de vakantie naar de Rooms Katholieke lagere school De Peelparel.

Op 20, 21 en 22 november bestaat carnavalsvereniging De Peelpluimen 2x11 jaar, wat onder andere gevierd wordt met een optreden van Peter Koelewijn.

1983

Wanneer er in maart van 1983 een voetgangersbruggetje (ten hoogte van Koolweg 60) over de Helenavaart op instorten staat, herhaalt de geschiedenis zich weer. Wederom is de vraag wie het bruggetje moet onderhouden: Maatschappij Helenaveen, Rijkswaterstaat of de gemeente Deurne. Er blijkt uit een overeenkomst uit 1975 tussen de gemeente en Maatschappij Helenaveen dat gemeente Deurne de voetbrug moet onderhouden. Nadat duidelijk is geworden dat de gemeente voor vervangen moet zorgen, wordt het bruggetje in april alsnog vervangen.

Op zaterdag 21 mei 1983 wordt het nieuwe Jeugdgebouw, voorheen openbare lagere school "De Zonnedauw", in gebruik genomen door Scouting Jeanne d'Arc, Peuterspeelzaal "'t Eierdöpke", Jongerensoos, K.P.J., Kindervakantiewerk en Jongenskamp "HeJoKa". Hierbij krijgt het gebouw de naam "De Wiek", vernoemd naar de zijtakken van de peelkanalen (de wijken), waar turfschepen konden keren of aanleggen.

1984

Op 1 januari wordt de BB (Bescherming Bevolking) opgeheven. Als gevolg daarvan worden 64 oude, vrijwel ongebruikte brandweerwagens verkocht bij de magazijnen van de BB aan de Oude Peelstraat.

In februari wordt aan de Koolweg in een sloot een gebroken grenspaal ontdekt uit de 17e eeuw met op de ene kant "Brabantia" en op de andere kant "Gelria". Venray en omstreken behoorden destijds tot het land van Gelre.

Op zaterdagmiddag 3 maart maakt een Belgisch trekpaard, na een bezoek aan de hoefsmid, tijdens de oversteek over het kanaal op de Carpbrug een onverwachte zijsprong. Het paard belandt tegen de brugleuning, die vervolgens afknapt, zodat het paard het kanaal in duikelt. Met behulp van de vrijwillige brandweer uit Deurne en een takelbedrijf uit Liessel kan het paard weer op het droge getild worden.

Op zaterdagmorgen 31 maart wordt door burgemeester Van Genabeek en weduwe Fien Theelen-Zegers het straatnaambord "Meester Theelenstraat" onthuld, als eerbetoon aan de voormalig hoofdonderwijzer van Helenaveen.

Op 7 en 8 april openen 8 Helenaveense tuinbouwbedrijven hun deuren voor het publiek onder het motto "Kom in de Kas", wat vele belangstellenden trekt.

Op 1 juli gaat de 71-jarige pastoor Petrus Johannes Gerardus (Piet) Lips met pensioen, oftewel met emeritaat zoals dat heet. Hij vertrekt naar Hapert. Tijdens zijn afscheid krijgt pastoor Lips de zilveren legpenning van de gemeente Deurne overhandigd door burgemeester Van Genabeek.

Op een zonovergoten zondagmorgen 2 september bezoeken ruim 1800 mensen de viering van het Oogstdankfeest. Bij dit feest, georganiseerd door de Noord-Brabantse Christelijke Boerenbond (NCB, dit is tegenwoordig ZLTO) afdeling Helenaveen, staat de openlucht-eucharistieviering op sportpark "De Stikker" centraal. De H. mis wordt opgedragen door pater J. van Duinhoven (geestelijk adviseur van de NCB), geassisteerd door pater M. van Ooy uit Zeilberg.

Op zondag 21 oktober krijgen de zusters Franciscanessen de zilveren legpenning van de gemeente Deurne uitgereikt door locoburgemeester A. van Heugten. Zuster Stefanie (83 jaar) neemt als oudste namens haar collega's de zilveren penning in ontvangst. Ze krijgen deze onderscheiding voor "het bijzondere dienstbetoon gedurende 100 jaar aan Helenaveen". Op dat moment wonen er nog 6 zusters in Helenaveen, waaronder moeder-overste zuster Stefanie (v.d. Linden) en zuster Gerardus (v.d. Burght, 80 jaar). Zij is de kok van het klooster. Verder zijn er nog zuster Augustine (v.d. Broek, 78 jaar), zuster Christophora (Kuypers, 71 jaar), zuster Respicia (Spee, 65 jaar) en de jongste is zuster Patricia (Poels, 59 jaar). Zuster Patricia is nog actief als onderwijzeres op de lagere school en ze is tevens organiste in de Rooms Katholieke kerk.

Op zondag 2 december wordt de 51-jarige pater J. Even geïnstalleerd als nieuwe pastoor van Helenaveen. Pastoor Even is al 2,5 jaar pastoor in Neerkant en krijgt nu de pastorale zorg van Helenaveen erbij.

De 47 leden van Tuinbouwvereniging Helenaveen behalen samen een omzet aan de Coöperatieve Venlose Veiling te Grubbenvorst van meer dan 12 miljoen gulden. Het grootste aandeel (5,5 miljoen gulden) is afkomstig van komkommers, gevolgd door tomaten (4,2 miljoen) en sla (1,1 miljoen). Op 32 van de 47 Helenaveense tuinbouwbedrijven wordt inmiddels de tuinbouw onder glas uitgeoefend. Het staand glasareaal beslaat inmiddels een oppervlakte van bijna 23 hectare.

1985

Op 4 mei wordt tijdens de jaarlijkse dodenherdenking een nieuw monument onthuld. Dit ter nagedachtenis aan de Helenaveense mensen die als gevolg van oorlogsgeweld en deportatie zijn overleden. Het monument is een ontwerp van architect Maarten de Jonge uit Deurne. De basis van het monument bestaat uit twee haaks op elkaar staande muurtjes. Deze geven de fundamenten aan van Helenaveen. Ondanks het oorlogsgeweld zijn de wortels gebleven. Deze fundamenten zijn geplaatst in een grafheuvel (gevormd door grijze stenen, gelegd in een bolvormig segment). Tegen het geheel rust een driehoekige steen die het dak van een woning suggereert. Op deze steen zijn 22 namen van Helenaveense inwoners gegraveerd. Door middel van het wegtrekken van de Nederlandse vlag onthult burgemeester A. van Genabeek het nieuwe oorlogsmonument op het kerkplein.

In mei viert muziekvereniging Wilona haar 25-jarig jubileum met onder andere de organisatie van de 19e Peeltoernooi en een feestweekend.

Tientallen jaren waren de meerderheid van de aandelen van Maatschappij Helenaveen in handen van de familie Bos (nazaten van oud-directeur Bos van Maatschappij Helenaveen). Vanwege haar hoge leeftijd besloot mevrouw J. Groote-Bos uit Hilversum in 1984 haar aandelenpakket te verkopen aan Van Maarseveen Beheer uit Utrecht. Deze maatschappij beloofde het beleid van Maatschappij Helenaveen te handhaven. Maar na een half jaar blijkt dat deze de aandelen heeft verkocht aan een andere beleggerscombinatie. De nieuwe eigenaren proberen in 1985 met een hoog bod de overige aandelen, die in particulier bezit zijn, ook in handen te krijgen. Dit mislukt geheel.

Tijdens de receptie van voetbalvereniging Helenaveen vanwege hun 50-jarig bestaan, krijgt op 27 september Jan Crommentuijn de zilveren eremedaille verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau uitgereikt door burgemeester Van Genabeek. Jan Crommentuijn is vanaf de oprichting lid van de voetbalvereniging en maakt ook 36 jaren deel uit van het bestuur.

In september nemen Huub en Ans Hermans uit Evertsoord café In d'n Ouwe Peel over van de familie Schoutissen.

Op 13 december viert de K.V.O. haar 40-jarig jubileum. Tijdens de feestelijkheden worden 9 leden gehuldigd, die vanaf de oprichting lid zijn van de vereniging.

1986

Na een proefperiode waarin een wekelijkse editie verscheen, wordt op 9 januari het parochiemaandblad "Het Dorpsgebeuren" na 19 jaren verschenen te zijn opgeheven en vervangen door een wekelijkse editie onder de naam: Weekbericht "In d'n Ouwe Peel".

Op donderdag 6 februari wordt aan de Koolweg een zo goed als nieuwe tuindersloods door brand geheel verwoest. Niet alleen de hele inventaris van de tuinder, maar ook de vrijwel geheel voltooide carnavalswagen van buurtvereniging Koolweg valt aan de vlammen ten prooi. De verbrande wagen rijdt toch mee in de optocht, die de dinsdag erna door Helenaveen trekt en krijgt de pechprijs van de jury.

In april nemen de zusters Franciscanen uit Veghel het besluit om het klooster aan de Oude Peelstraat te sluiten. Het besluit wordt mede genomen vanwege de hoge leeftijd van de meeste zusters en de hoge kosten om het klooster nog open te houden. Door de sluiting moet ook de kruisvereniging een ander wijkgebouw zoeken, omdat deze tot dusver gevestigd was in het klooster. De zusters Franciscanen hebben zich 102 jaar geleden gevestigd in Helenaveen.

De Welsh Pony Soemeer's El Natasja uit Helenaveen wordt nationaal kampioen van het halfbloed Welsh Pony register. Fokker en eigenaar Jan Arts, wonende aan de Soemeersingel behaalt met de eenjarige merrie de hoogste klassering in Ermelo.

Met ingang van het nieuwe schooljaar wordt een verkeersbrigade opgericht na een wervingsactie van de oudervereniging van basisschool De Peelparel. Zestien dames zijn bereid om op te willen treden als verkeersbrigadiers, zodat de schoolgaande jeugd veilig de Oude Peelstraat over kan steken.

In oktober krijgt de Carpbrug over de Helenavaart een grondige opknapbeurt. Er komen nieuwe pijlers onder de brug en het brugdek wordt geheel vernieuwd.

Op 17 december wordt Helenaveen weer een vereniging rijker. Tennisclub Helenaveen wordt opgericht.

Op Tweede Kerstdag nemen de vijf overgebleven kloosterzusters afscheid van Helenaveen met een H. Mis en een afscheidsreceptie.

1987

In januari 1987 bereikt mevrouw Celia Pieternella Noordegraaf-Maat als eerste Helenaveense inwoner de 100-jarige leeftijd.

Op vrijdag 3 april neemt zuster Patricia afscheid van basisschool De Peelparel. Haar vertrek betekent tevens het einde van het lesgeven door religieuzen in de gemeente Deurne. Zuster Patricia is 21 jaar werkzaam geweest in het onderwijs in Helenaveen.

In dit voorjaar worden twee tennisbanen aangelegd achter gemeenschapshuis De Gouden Helm. Op zondagmiddag 7 juni opent burgemeester A. van Genabeek de nieuwe tennisaccommodatie van T.C. Helenaveen. De vereniging telt op dit moment 112 leden.

1988

Op 10 september maakt pastoor Even bekend dat hij per 1 december de parochie gaat verlaten.

Een woning bij gemeenschapshuis De Gouden Helm waarin het beheerdersechtpaar Koopmans heeft gewoond, wordt na een slepend conflict, door gemeente Deurne verkocht aan Kruisvereniging Helenaveen. De kruisvereniging is tijdelijk gevestigd in de leegstaande pastorie, sinds het zusterklooster gesloten is. Na een verbouwing van de voormalige woning wordt het Groene Kruisgebouw geopend op zondag 13 november door het logo van de kruisvereniging te onthullen. Dit gebeurt door zuster Justina en wijkverpleegkundige Mariet van Horne.

Op 16 november wordt de 77-jarige Harrie Luijten onderscheiden met de zilveren medaille in de orde van Oranje-Nassau. Hij krijgt de onderscheiding uit handen van burgemeester A. van Genabeek. Harrie Luijten is 60 jaar lid van het gemengd koor St. Willibrordus, waarbij hij 40 jaar lang in het bestuur zit als voorzitter. Daarnaast is hij 48 jaar lid van de voetbalclub (en 23 jaar voorzitter). Verder is hij vanaf de oprichting lid van de "Jonge Boeren" (waarvan 8 jaar bestuurslid) en vanaf 1976 is hij lid van de Bond van Ouderen (waarvan 4 jaar voorzitter).

Op dinsdag 29 november overlijdt peelkenner en "Ziener van de Peel" Leo Kluijtmans op 82-jarige leeftijd. Hij woonde op de rand van Grashoek en Helenaveen en was een gepensioneerd tuinder. Hij stond in de hele regio bekend als amateur-archeoloog, heemkundekenner en schrijver. Bovendien hield hij zich bezig met de mysteries van de Peel. Hij verscheen op de radio, in diverse tv-programma's en in verschillende landelijke dag- en weekbladen. Hij gaf in eigen beheer een aantal boeken en boekjes uit over de dingen die hem bezighielden. Als amateur-archeoloog trok hij regelmatig de Peel in en verzamelde zodoende vele historische voorwerpen zoals munten, urnen en prehistorische pijlpunten.

1989

Op 12 januari ontvangt Jan Crommentuijn de Brabantse Oscar, de hoogste onderscheiding van de KNVB tijdens zijn afscheid als regio-afgevaardigde, een functie die hij 21 jaar heeft bekleed.

In het weekend van 15 en 16 april wordt het eeuwfeest van het Koning Willem III-fonds gevierd in aanwezigheid van de schatmeester van het Koninklijk Huis, de Commissaris van de Koningin, F. Houben en de burgemeester van de gemeente Deurne, A. van Genabeek. Er staat een aantal festiviteiten op het programma voor de genodigden. Zo doen 125 in traditionele boerenkledij gestoken kinderen van de basisschool de tijd van Ot en Sien herleven met het spelen van oude kinderspelletjes, zoals knikkeren, zaklopen en hoepelen. Er is ook een tentoonstelling ingericht in Manege "De Lage Brug". In het gemeenschapshuis wordt het vaandel onthuld dat de dorpsraad van het fonds gekregen heeft. Het vaandel wordt gemaakt door de plaatselijke naaldkunstenares Tineke van Sinten.

In het weekend van 12 en 13 augustus vindt weer de jaarlijks terugkerende Dorpsmanifestatie plaats, georganiseerd door de gezamenlijke jeugdverenigingen van Helenaveen. Op zaterdag zijn er een avondmarkt en optredens van diverse amusementsorkesten en artiesten. Op zondag is het hoogtepunt van de dag een wedstrijd boven de Helenavaart met de titel "Fiets 'm d'r in".

Het weekbericht "In d'Ouwe Peel" wordt in september bedreigd met opheffing. Diverse apparatuur is onherstelbaar stuk en er is geen geld voor vervanging. Na een huis aan huis actie en financiële bijdragen van de Rabobank en het Koning Willem III-fonds kan er een nieuwe stencilmachine aangeschaft worden.

De 55-jarige pater Frans Schriks, lid van de Congregatie van de Afrikaanse Missiën wordt op 1 oktober de nieuwe pastoor van de parochies Neerkant en Helenaveen. Dit betekent het einde van een pastoorloos tijdperk van ruim 8 maanden, nadat pater J. Even per 1 december 1988 benoemd was tot overste van de kloostercommuniteit van de Montfortanen in Oirschot. Vanaf december had pater A. de Boer de pastorale taken tijdelijk overgenomen.

Het Helenaveense orkest Black Out presenteert op zaterdagavond 16 december in café "'t Zinkske" een verzamelelpee met diverse regionale artiesten, waarop ook Black Out staat met een eigen nummer, "Romance at Beverly Hills". Dit liedje is geschreven door hun bassist Will van de Leensel.

Tijdens de jaarvergadering van voetbalvereniging Helenaveen neemt de 73-jarige Jan Commentuijn afscheid van de voetbalclub. Jan is vanaf de oprichting in 1935 lid geweest van de vereniging en de laatste 40 jaren bestuurslid. Hij ontving eerder de zilveren eremedaille, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau. Ook werd hij benoemd tot erelid van SV Helenaveen en erelid van de Brabantse Voetbalbond.

Liefhebbers van langlaufen kunnen op 27, 28 en 29 december oefenen op een natuurbaan bij de Willem de Zwijgerhoeve. Ook zonder sneeuw kan men langlaufen in Helenaveen!

Op 29 december doen minister-president Ruud Lubbers en zijn vrouw Ria Helenaveen aan voor een wandeling in de natuur na een familiebezoek in Veldhoven. Het echtpaar wordt echter opgemerkt door Sjraar Naus, de dorpsfotograaf en smid, die vervolgens enkele foto's maakt van de minister-president en beide voor een kopje koffie uitnodigt.

1990

Op de dorpsweide aan de Pastoor Kerssemakersstraat wordt op dinsdag 23 januari een kunstwerk onthuld door burgemeester Van Genabeek. De Bredase kunstenaar Norbert Veeger heeft de "Vierzijdige driehoek" ontworpen, een constructie van stalen rode, blauwe en gele balken, waarop de jeugd ook zonder gevaar klimmen kan.

Op 1 maart begint Pieter Goedendorp uit Groningen als pastoraal medewerker van de Hervormd Gereformeerde Kerk van Helenaveen. Hij volgt dominee P. van der Plas op. In december wordt hij benoemd als predikant.

Er zijn in het voorjaar van 1990 weer verkiezingen voor de gemeenteraad van de gemeente Deurne. Altijd heeft het CDA een raadslid uit Helenaveen gehad, maar bij deze verkiezing wordt zittend raadslid Geurt van Esseveldt door de partij op een onverkiesbare plaats gezet. Vervolgens bedankt Van Esseveldt voor de eer. Ook andere Helenaveense kandidaten worden op onverkiesbare plaatsen gezet. Op initiatief van enkele inwoners van Helenaveen wordt contact gezocht met de politieke partij Deurne 19nu. Deze partij wordt bereid gevonden de 47-jarig veehouder Piet Krekels op de lijst te zetten, de eerste Helenaveense kandidaat uit de geschiedenis van deze partij. Weliswaar ook op een onverkiesbare 23e plaats, maar na een grote verkiezingscampagne wordt hij toch door middel van voorkeurstemmen in de gemeenteraad gekozen!

Op 2 en 9 juni wordt er een Kerkenpad georganiseerd; een rondgang langs enkele kerken, ondersteund op de televisie door de NCRV. In de Peel zijn een zestal kerken opengesteld voor het toegestroomde publiek, waaronder ook de protestantse kerk van Helenaveen.

Het schoolplein voor de basisschool De Peelparel wordt opgeknapt en voorzien van een klinkerverharding. Ook het plein voor het gemeenschapshuis wordt voorzien van klinkers. Op kermiszaterdag 8 september wordt tijdens een feestelijke bijeenkomst de nieuwe naam voor het schoolplein, Koning Willem III-plein, onthuld door Anita Arts als voorzitster van de Dorpsraad en G. Costermans, voorzitter van het Koning Willem III-fonds.

1991

In het najaar worden er sinds jaren weer woningen gebouwd. De Meester Theelenstraat wordt doorgetrokken en hier worden een viertal huurwoningen en enkele koopwoningen gebouwd.

Eind september publiceert provincie Noord-Brabant een ontwerp-streekplan, waarin het provinciebestuur aangeeft hoe de volgende 10 tot 20 jaren de ontwikkelingen zouden moeten verlopen. Realisering van de Ecologische Hoofdstructuur (E.H.S.) krijgt hierin prioriteit. Op langere termijn is volgens de provincie 60.000 ha cultuurgrond nodig om de noodzakelijke natuurgebieden te realiseren en ook om natuurgebieden (zoals de Deurnese Peel, de Mariapeel en de Groote Peel bij Ospel) door middel van "natuurstroken" met elkaar te verbinden. De glastuinbouwconcentratie rond Helenaveen wordt door deze plannen van de provincie ernstig bedreigd en de Helenaveense tuinders komen in opstand tegen dit plan. De gemeente Deurne wijst het gebied tussen de Aardbeiweg en de snelweg A67 aan als vestigingsgebied voor wijkende (Helenaveense) tuinders met kassen tot maximaal 3 hectare glas. De provincie Noord-Brabant en Werkgroep Behoud de Peel vinden ook nieuwbouw op deze locatie een ongewenste ontwikkeling en zijn er fel op tegen. In 2003 staan er nog steeds geen kassen in dit gebied!

1992

Op 1 januari fuseert de Rabobank van Helenaveen met Rabobank Deurne.

Op vrijdag 10 januari krijgt Gerrit Vermeulen uit handen van burgemeester J. Smeets de eremedaille in goud, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau. De 61-jarige Vermeulen was 40 jaar lang secretaris-administrateur van de Tuinbouwvereniging. Hij is onder andere ook mede-oprichter van muziekvereniging Wilona, waarbij hij vanaf de oprichting een bestuursfunctie vervulde en hij is al 40 jaar lang correspondent van de krant.

In april wordt er een openbare telefooncel geplaatst op het kerkplein aan de Oude Peelstraat.

In mei worden enkele verkeersdrempels als verkeersremmers aangelegd in de Pastoor Kerssemakersstraat, de Pastoor Van Haarenstraat en de Dominee Swaluestraat.

In juli wordt voor de tiende keer de Dorpsmanifestatie gehouden, met dit jaar voor het eerst het spijkerbroeken hangen boven de Helenavaart, waaraan een dertigtal deelnemers meedoen.

In Padua (Italië) wordt de 26-jarige Govert-Jan Schonewille uit Helenaveen Europees kampioen fietscrossen. Hij komt uit in de expert-klasse, de hoogste amateur-categorie in Nederland.

In september verhuizen de kleuters van de oude, versleten kleuterschool naar de er langs gelegen basisschool.

Voor het eerst begint de jaarlijks terugkerende Helenaveense kermis in september al op vrijdagavond. Dit ondanks het feit dat de Dorpsraad dit initiatief van de gemeente Deurne niet ziet zitten. Wegens de matige publieke belangstelling blijft het bij een experiment; de jaren erna zou de kermis weer gewoon op zaterdag beginnen.

Begin oktober worden er bloembakken geplaatst op de Oude Peelstraat, om de snelheid van het doorgaande verkeer af te remmen. Het is in het begin wel effe wennen!!

Op 27, 28 en 29 november viert Carnavalsvereniging De Peelpluimen haar 3x11 jarig bestaan met onder andere een optreden van Rowwen Hèze, een reünie en een receptie. Tijdens deze receptie betreden alle nog in leven zijnde oud-prinsen de feesttent, met in hun midden…. een bok. Deze "oud-prins" symboliseert het prinsenloos seizoen 1966-1967.

Een gewapende man overvalt op vrijdag 4 december de Rabobank aan de Soemeersingel. Gemaskerd met een bivakmuts dringt de man rond 10.30 het bankgebouw binnen. De overvaller schreeuwt dat twee aanwezige klanten, de 88-jarige Thidder van Woezik en zijn 58-jarige dorpsgenoot Antoon van Teeffelen op de grond moeten gaan liggen. Ondertussen schuift hij een plastic draagtas onder het loket door en eist geld. De overvaller ontkomt met het geld in een gereedstaande vluchtauto. Enkele dagen later worden drie verdachten door de politie opgepakt; de 34-jarige bestuurder van de vluchtauto, de 22-jarige overvaller uit Helmond en een 29-jarige Helmonder, die de overvallers van informatie en materiaal heeft voorzien. Een deel van de buit wordt teruggevonden.

De Helenaveense tuinders leggen begin december een bezwaarschrift op tafel bij het Ministerie van Landbouw tegen het structuurschema "Groene Ruimte". In deze nota wordt gesproken over het koppelen van de Peelvenen Mariapeel, Deurnese Peel en de Groote Peel (bij Ospel) tot één natuurreservaat. Daarbij wordt gesteld dat er geen glastuinbouwontwikkeling past in een straal van twee kilometer rondom de natuurgebieden. Voor de glastuinbouw in Helenaveen houdt dit in dat er geen uitbreidingsmogelijkheden meer zijn voor de meeste tuinders.

1993

In maart besluit de Utrechtse verzekeringsmaatschappij AMEV (behorende tot de Fortis groep) om de rechter in te schakelen om zodoende de laatste aandelen van Maatschappij Helenaveen NV in het bezit te krijgen. De laatst overgebleven Helenaveense aandeelhouders weigeren hun aandelen af te staan tegen de door AMEV geboden negenhonderd gulden per aandeel. Omdat de AMEV in loop der jaren ruim 97,5% van de aandelen heeft weten te verwerven bestaat de mogelijkheid om via de rechter de verkoop van de ontbrekende aandelen af te dwingen.

Op 15 maart krijgt Cor Luijten uit handen van burgemeester J. Smeets de gemeentelijke legpenning voor zijn vele verdiensten voor de Helenaveense gemeenschap. De tuinder was onder andere ruim dertig jaar bestuurslid van de kruisvereniging, waarvan 19 jaar als voorzitter. Ook bij het bejaardenwerk en de tuinbouwvereniging is hij actief geweest.

Op Koninginnedag, 30 april, wordt de 56-jarige Geurt van Esseveldt onderscheiden met de ere-medaille in goud, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau voor zijn grote inzet voor de Helenaveense gemeenschap en het beheren vanaf 1965 van het materiaaldepot van de Bescherming Bevolking (BB) in Helenaveen. Ook zat hij tien jaar namens het CDA in de gemeenteraad en was hij onder andere bestuurslid van de voetbalvereniging.

In mei halveert de busmaatschappij Zuidooster het aantal ritten op lijn 37. Daardoor komt de bus nog maar drie keer per dag in Helenaveen. Voorheen was dit 8 keer.

Op 2 juli richten boeren en tuinders in de Peel een Milieucoöperatie op, om de belangen van de land- en tuinbouw in het Peelgebied te behartigen.

Op zondag 11 juli vindt weer de jaarlijkse viering van het feest van de H. Donatus plaats. Deze patroonheilige wordt bijzonder vereerd als beschermer tegen onweer en om gespaard te blijven voor een onvoorziene dood. Daarom wordt hij tegenwoordig ook aangeroepen voor de veiligheid in het verkeer. Na afloop van de H. Mis vindt er daarom een autozegening plaats op het kerkplein.

Op zaterdagmiddag 2 oktober krijgen de 66 leden van scouting Jeanne d'Arc nieuwe uniformen; een donderblauwe trui, een korenblauw poloshirt en kleurige halsdoeken, oranje voor de kabouters, groen voor de gidsen, lichtblauw voor de welpen en geruit voor de leiding. Het is de eerste keer sinds de oprichting van de vereniging in 1962 dat ze nieuwe uniformen krijgen.

Op donderdag 17 november wordt de 77-jarige Cor Veldhuijzen onderscheiden met een eremedaille in zilver, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau door burgemeester Smeets. Veldhuijzen krijgt de koninklijke onderscheiding tijdens het St-Ceciliafeest, waar hij geëerd wordt voor het 60-jarig lidmaatschap van het zangkoor St. Willibrordus. Maar hij zat onder andere ook nog 26 jaar lang in het bestuur van muziekvereniging Wilona, waarvan 16 jaar als vice-voorzitter.

1994

Op 1 januari fuseert Tuinbouwvereniging Helenaveen met de Tuinbouwvereniging Helden. De Helenaveense tuinbouwvereniging telt nog 41 leden, die samen een omzet van 15 miljoen gulden halen. Door te weinig kleine leden en een verwachte terugloop van het aantal leden in de toekomst, omdat er in Helenaveen geen toekomst meer is voor bedrijven boven de 3 hectare glas, wordt een fusie noodzakelijk geacht. De nieuwe coöperatie gaat verder onder de Heldense naam.

De provinciale planologische commissie (PPC) van provincie Noord-Brabant plaatst in januari grote vraagtekens bij de plannen van gemeente Deurne om de Aardbeiweg alsnog aan te wijzen als concentratiegebied voor de glastuinbouw. De provincie heeft al eerder door laten schemeren, dat ze grote moeite heeft met die plannen en dat ze vast wil houden aan het streekplan voor Zuidoost Brabant, dat geen ruimte biedt voor glastuinbouw op die plek.

In februari wordt motorclub The Freewheelers officieel opgericht, die al snel een twintigtal leden telt.

Op 9 maart wordt er een postagentschap geopend in de supermarkt van Cor en Lena Mooren aan de Soemeersingel. Dit postagentschap vervangt voortaan het rijdend postkantoor dat sinds de sluiting van het Helenaveense postkantoor in 1978 iedere werkdag een half uur in Helenaveen aanwezig is geweest.

Op dinsdag 19 april gaat de Rabobank verhuizen van de vestiging aan de Soemeersingel naar de nieuwbouw aan het Koning Willem III plein. Twee maanden later, op 10 juni vindt de officiële opening plaats.

Begin juni gaat, na zo'n 85 jaar, het tankstation van de familie Naus aan de Soemeersingel dicht. Deze Esso-pomp was destijds een van de eerste in de omgeving. De pomp wordt gesloten vanwege de strengere milieu-eisen, de leeftijd van de pomphouder Sjraar Naus en een gebrek aan een opvolger.

Omdat er in één jaar 5 dassen zijn doodgereden op de Helenaveenseweg wordt er een dassentunnel aangelegd. De aanleg van deze tunnel, een idee van Werkgroep Behoud de Peel, kost ƒ 15.000,-.

In het weekend van 24 t/m 26 juni vindt voor de eerste keer het Dorpsfeest plaats; een samengaan van de jaarlijkse Muziekfeesten, sinds 1974 georganiseerd door muziekvereniging Wilona, en de Dorpsmanifestatie, waar de opbrengsten werden verdeeld onder de scouting, KPJ, Kindervakantiewerk, Jongerensoos, Jongenskamp, peuterspeelzaal en de jeugdafdeling van de tennisclub. Vooral de Muziekfeesten hadden de laatste jaren last van een teruglopende belangstelling. Om de organisatie en de verdeling van de opbrengsten zo goed mogelijk te laten verlopen wordt de Stichting Dorpsfeest Helenaveen opgericht, waarin alle deelnemende verenigingen, waaronder ook de voetbalclub, zijn vertegenwoordigd.

De Tweede kamer heeft de Peelvenen aangewezen als een van de 17 strategische groenprojecten in Nederland. Grote natuurgebieden die de komende decennia hersteld en verder ontwikkeld moeten worden. De Peelvenen zijn zeer bijzonder, want de natuurgebieden de Groote Peel (bij Ospel), de Maria- en Deurnese Peel en enkele verspreid liggende andere peelrestanten herbergen samen 40% van alle hoogveen in Nederland. Oorspronkelijk (voor 1850) bestond de Peel uit een woeste vlakte van 160.000 hectare hoogveen, moeras en heide. Op de Brabants-Limburgse grens is na de turfwinning en de daaropvolgende grootschalige landbouw nu nog maar 3500 hectare over. Bescherming wordt daarom noodzakelijk geacht. Het plan is om de Deurnese en Mariapeel op een natuurlijke wijze aaneen te laten groeien: het beheer minimaal houden en de waterhuishouding regelen. Het ontstane gebied wordt de Verheven Peel genoemd en het plan zal Helenaveen behoorlijk gaan veranderen. Want veel land- en tuinbouwgebied moet natuur en bos worden. Ook zal het (grond)waterpeil omhoog gebracht moeten worden om zo weer nieuw hoogveen te kunnen laten ontstaan.

In september wordt een tweede dassentunnel aangelegd, nu onder de Oude Peelstraat dicht bij het Kanaal van Deurne.

Gemeente Deurne wil Helenaveen voordragen om als Beschermd Dorpsgezicht geplaatst te worden op de Monumentenlijst. Griendtsveen is al eerder uitgeroepen tot Beschermd Dorpsgezicht.

Op maandag 21 november wordt de bevrijding van de Duitse bezetter van Helenaveen herdacht onder het motto "50 jaar na dato".

1995

Begin januari wordt een kunstgalerie geopend welke gevestigd is in het voormalige bankgebouw aan de Soemeersingel.

Op 15 januari neemt dominee P. Goedendorp afscheid als dominee in Helenaveen. Hij vertrekt naar het Friese Hardegarijp.

Vanaf Koninginnedag, 30 april, zijn op de Helenavaart diverse kunstobjecten te bewonderen. Het thema van de kunstmanifestatie is "Vrijheid", dit in het kader van 50 jaar bevrijding en wordt georganiseerd door de Dorpsraad en galeriehouder Jan van den Broek.

Tijdens de Dorpsfeesten op zondag 23 juni wordt op enkele turfaken een nostalgische veiling gehouden van verse groenten, fruit en snijbloemen.

Op 27 september bestaat de voetbalvereniging 60 jaar en dit wordt gevierd met een receptie en een brunch. Ook wordt er een groot jeugdtoernooi gehouden. In december viert de K.V.O. (Katholieke Vrouwen Organisatie) haar 50-jarig bestaan. Acht leden worden op de feestavond gehuld omdat ze vanaf de oprichting lid zijn van de vereniging.

1996

Op zaterdagmorgen 30 maart gaan verschillende inwoners van Helenaveen de straat op om te demonstreren tegen de dreigende sluiting van het kruisgebouw, een bezuinigingsactie van de overkoepelende Kruisvereniging Peelland. De Helenaveense Kruisvereniging is het hier niet mee eens; het pand is immers pas in 1988 gebouwd.

In juni wordt de kerktoren van de Rooms-Katholieke kerk gedemonteerd en vervolgens gerestaureerd.

In februari overlijdt kleinkunstenaar Jules de Corte. Hij werd geboren in 1924 in Deurne en werd op 1-jarige leeftijd blind. Hij verbleef van zijn zevende tot zijn eenentwintigste jaar op het Blindeninstituut te Grave, waar hij onder andere orgel en piano leerde spelen. Jules de Corte werd in de jaren 1955-1983 een landelijke bekendheid en schreef duizenden liedjes. Hij was dichter, componist, zanger en pianist en kreeg diverse prijzen, waaronder een Gouden Harp en de Edison. Jules de Corte woonde vanaf 1983 in Helenaveen.

Enkele verontruste bewoners richten stichting Behoud Natuurlijk Helenaveen op om een weerwoord te geven op de plannen van Werkgroep Behoud de Peel, die al jaren ijvert voor herstel van de Peel in zijn oorspronkelijke staat, dus compleet met veen, turf en moerassen en dus ook zonder bewoners en toeristen. Op een zonnige zomerzondag houden ze een actie op de Soemeersingel ter hoogte van de hoeve Koning Willem III. Automobilisten en fietsers worden aangehouden en gevraagd een briefje in te vullen. Hoe vinden zij het dat het huidige landschap moet veranderen, het grondwaterpeil omhoog moet en de toeristen en de agrariërs geweerd moeten worden uit het gebied?

Jarno Janssen behaalt in juli een 19de plaats tijdens zijn Grand Prix-debuut in de 125-cc klasse tijdens de 66e Dutch TT van Assen. De 20-jarige Helenaveense coureur mag via een "wildcard" aan de start verschijnen.

De tweede zondag van september is al jaren gereserveerd voor de Helenaveense kermis. Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog kende Helenaveen geen echte kermis. Wel werd er af en toe wat gedanst, maar dat was het dan. Dit jaar bestaat de kermis dan ook 50 jaar en daarom grijpt kastelein Huub Hermans van café In d'Ouwe Peel deze gelegenheid aan om op maandag 9 september een nostalgische matinee te houden: het matinee begint weer zoals vanouds om 11.00 uur 's morgens. De tent is stampvol en deze aanvangstijd op maandag zou nog jaren gehandhaafd blijven.

In Mariaveen herbouwt Heemkundevereniging Sevenum en Staatsbosbeheer een 250 jaar oude schaapskooi. De stal moet onderdak gaan bieden aan de geiten die in het natuurgebied grazen en krijgt de naam "Pauls Koije".

Op zaterdag 9 november wordt aan het pas gerestaureerde carillon de naam Jules de Corte gegeven.

1997

Ouders van 16 kinderen die ingeënt moeten worden melden zich massaal af. Ze moeten vanwege de sluiting van het wijkgebouw in Helenaveen naar Liessel. En dit weigeren ze. De ouders en de Helenaveense Kruisvereniging vinden dat het kruiswerk maar naar Helenaveen moet komen, wat uiteindelijk een week later ook geschiedt.

De protestantse gemeenschap in Helenaveen krijgen eindelijk een nieuwe dominee. Op Eerste Pinksterdag gaat dominee Deunk voor het eerst voor tijdens de dienst. Sinds het vertrek van dominee Goedendorp in 1995 verleende de emeritus-dominee B. Aalders uit Geldrop bijstand in het pastoraal werk.

In juni presenteren de werkgroep tuinbouw van Milieucoöperatie De Peel, Waterleidingmaatschappij Oost-Brabant (WOB) en de Grontmij de resultaten van een haalbaarheidsstudie naar het gebruik van ecologisch water in Helenaveen. Dit E-water is gezuiverd kanaalwater van hoge kwaliteit dat voor alle doeleinden in de agrarische sector kan worden gebruikt. Besloten wordt om volgend jaar als proef een zuiveringsinstallatie te plaatsen op een bedrijf.

Werkgroep Behoud Natuurlijk Helenaveen plaatst in juni twee glas-loze kozijnen met de titel "Dit landschap wordt u aangeboden door Behoud Natuurlijk Helenaveen". Het biedt een doorkijkje op het achterliggende landschap en is bedoeld als pleidooi voor het behoud ervan.

In juni staat tijdens de jaarlijkse Dorpsfeesten de Helenavaart centraal. Met behulp van een oude originele veilingklok worden er diverse groenten, fruit en bloemen verkocht op het kanaal en onder het motto "Klap um d'r af" vindt er een kussengevecht plaats op een evenwichtsbalk boven de waterspiegel van de Helenavaart.

Op 1 december sluit de enige supermarkt in Helenaveen, supermarkt Mooren, haar deuren. Moordende concurrentie van grote supermarktketens in de omliggende dorpen heeft hieraan ten grondslag gelegen. Helenaveen verliest hiermee weer een voorziening. Het postagentschap, dat in de supermarkt gevestigd is, blijft wel open.

1998

Begin maart krijgt de protestantse kerk een nieuw pijporgel. Het orgel is afkomstig uit een voormalige kerk in Helmond en is geheel gerestaureerd.

Op initiatief van de Archeologische Werkgroep Helden wordt er een monument opgericht ter herinnering aan de vindplaats van de Romeinse helm in 1910. Het tempelvormig monument is een ontwerp van Joep Coppens.

Op 19, 20 en 21 juni worden de jaarlijkse Dorpsfeesten gehouden, die dit jaar geheel in het teken staan van de Romeinen. Op een zonovergoten zondagmiddag onthult Remon Repetti, als vertegenwoordiger van de ambassadeur van Italië in Nederland, tijdens het Romeinse treffen, het Romeins monument aan de Oude Peelstraat/Centurioweg. Tijdens die handeling wordt hij bijgestaan door Jack Poels, zanger van de groep Rowwen Hèze. Tijdens het Romeinse treffen op zaterdag 20 en zondag 21 juni brengt de Nederlandse groep Gemina, samen met groepen uit België, Duitsland en Engeland, een complete Centurie (een legereenheid van 100 man) op de been. Er is een compleet kampement opgebouwd en er wordt in originele tenues demonstraties gegeven van oude gebruiken en leefgewoontes. In de brandende zon zijn er zwaardtrainingen en gladiatorengevechten te zien, evenals het maken en onderhouden van oude wapens en uitrustingen. Zeer bijzonder is de demonstratie met een grote katapult (ballista) en een machine met een enorme pijl en boog (scorpio).

Wanneer het Nederlands Elftal in juli doordringt tot de halve finale van het WK-voetbal, is dit voor enkele gasten van Café "In d'Ouwe Peel" het teken om hun stamcafé om te toveren in een voetbalveld. Graszoden worden in het café uitgerold, lijnen worden getrokken en op de grasmat verrijst een mini-doel.

Bij komkommerteler Albert van Teeffelen aan de Soemeersingel is een zuiveringsinstallatie geïnstalleerd door Waterleidingmaatschappij Oost-Brabant (WOB) en de Grontmij. In twee fases wordt het kanaalwater uit de Helenavaart gezuiverd en geschikt gemaakt voor gebruik in de kassen. De kwaliteit van het water is goed en de kosten zijn acceptabel. Omstreeks 30 Helenaveense tuinders hebben interesse in dit systeem en tekenen een intentieverklaring bij de WOB. Toch zou het bij deze ene proefopstelling blijven. Het plan verdwijnt geruisloos van tafel, hoogstwaarschijnlijk omdat de overheid en milieugroeperingen geen tuinbouw meer wensen in een groot gedeelte van Helenaveen. Investeren in E-water zou dan een onlogische stap zijn.

In september benadert Antonio Arts de Dorpsraad met het idee om een CD-ROM te maken over Helenaveen. De Dorpsraad vindt dit een geweldig idee en vraagt aan Antonio om dit idee verder uit te werken. Na enkele oproepen in het Weekbericht melden zich enkele mensen uit Helenaveen die willen helpen aan de totstandkoming van deze CD-ROM.

Op 2e Kerstdag verschijnt de CD "Ut Durpsgevuul", een initiatief van Martien Wijnands, vorst van carnavalsvereniging De Peelpluimen. Op deze CD staan elf liedjes, geschreven door Ton Geurts uit Panningen (muziek) en Martien Wijnands (tekst).

Ruim 250 pelgrims trekken in december op zaterdagavond door de Mariapeel op zoek naar de kerststal. Deze tocht is georganiseerd door Staatsbosbeheer en de leiding van de kindernevendienst van de protestantse gemeente in Helenaveen. Onder begeleiding van herders met olielantaarns lopen de wandelaars door het donkere natuurgebied naar de oude schaapskooi, waar Jozef, Maria en een echte baby in de kribbe met stro de wandelaars verwelkomen.

1999

Vanwege het bereiken van de 65-jarige leeftijd heeft pastoor F. Schriks op eigen verzoek ontslag gekregen van het bisdom Den Bosch als pastoor van de parochies in Helenaveen en Neerkant. Hij zal nog wel H. Missen opdragen in de parochies, maar wel minder uren besteden aan het overige parochiewerk.

Op 1 februari legt Jan Gerrits zijn functie als onderdirecteur van Rabobank Deurne neer. Na een dienstverband bij de Rabobankorganisatie van bijna 36 jaar, waarvan ruim 25 jaar als directeur van de toenmalige zelfstandige bank in Helenaveen, maakt hij gebruik van de regeling vervroegde uitdiensttreding (VUT).

Op 23 april opent de Noord-Brabantse Commissaris van de Koningin Frank Houben, geassisteerd door burgemeester Smeets van de gemeente Deurne, het monumenten-informatiebord op het plein voor de kerk. Hij krijgt, na enkele mijmeringen van een peelwerker (een rol van Theo Wijnen) aangehoord te hebben, een pilschup mi unne goeie steel om het informatiebord te onthullen. Vervolgens onthult de Commissaris het DorpsServiceCentrum (DSC), dat gevestigd is in het voormalige Groene Kruisgebouw. In het servicecentrum komen dependances van de kruisvereniging en woningbouwvereniging Bergopwaarts, wordt een huisartsenspreekuur gehouden en komt een Dorpsconciërge. Ook de VVV, Staatsbosbeheer, de Gemeente Deurne en Stichting Welzijn Deurne participeren in dit nieuwe centrum. Burgemeester Smeets van de gemeente Deurne neemt daarna de historische wandelroute "Helena's Peelpad" in gebruik, een wandelroute van circa 6 km door Helenaveen, dat langs diverse historische gebouwen voert.

Tijdens de jaarlijkse Dorpsfeesten op 18, 19 en 20 juni krijgen de bezoekers de kans om op zondag een rondvlucht van 6 minuten te maken boven Helenaveen met een helikopter.

Op 1 september wordt de 42-jarige Ben van Lieshout uit Deurne-Walsberg benoemd tot directeur van basisschool De Peelparel. Hij is dan tevens plaatsvervangend directeur van de basisschool in Liessel.

Tijdens de 69e TT van Assen in juni behaalt Jarno Janssen uit Helenaveen de vijftiende plaats en een WK-punt in de 250cc-klasse tijdens deze Grand Prix. Een week eerder behaalde de 23-jarige Honda-coureur ook al een WK-punt tijdens de Grand Prix in Barcelona, de eerste WK-punten uit zijn loopbaan.

2000

De popgroep Rowwen Hèze uit Horst-America brengt in maart een nieuwe CD uit met daarop het lied "Helenaveen".

In april wordt het logo van het gemeenschapshuis De Gouden Helm gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau in Den Haag. Daarmee is de echtheid van het beeldmerk voor het gebouw gegarandeerd en sluit het oneigenlijk gebruik uit.

Op 6 en 7 mei viert muziekvereniging Wilona haar 40-jarig bestaan. Zes leden worden gehuldigd omdat ze vanaf de oprichting lid zijn van de vereniging.

Helenaveen is definitief aangewezen als Beschermd Dorpsgezicht. Minister Pronk van VROM (ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer) heeft in navolging van staatssecretaris Van der Ploeg van OW & C (ministerie van Onderwijs, Wetenschappen & Cultuur) op 9 mei zijn handtekening gezet onder het besluit. Op basis van deze aanwijzing dient het landschaps- en bebouwingsbeleid van Helenaveen voor de toekomst behouden te blijven. De twee ministeries hebben drie argumenten aangevoerd waarop de besluitvorming gebaseerd is. De voormalige veenkolonie Helenaveen weerspiegelt nog goed haar ontwikkelingsgeschiedenis en bestaat overwegend uit historisch waardevolle ontginningspatronen. Het bebouwingsbeeld en de structuur van het gebied is samenhangend en waardevol. Tenslotte is het gebied van algemeen belang vanwege zijn schoonheid en zijn ruimtelijke structurele samenhang.

Op 5 juni 2000 krijgt Jan Bakker uit handen van loco-burgemeester Piet Krekels de Zilveren Legpenning van de gemeente Deurne vanwege zijn jarenlange bestuursfuncties bij de Tuinbouwvereniging, Rabobank en Voetbalvereniging.

De tennisclub krijgt een serre, aangebouwd aan het gemeenschapshuis, welke op 11 juni officieel in gebruik wordt genomen.

Evenals vorig jaar zijn er tijdens de Dorpsfeesten op 16, 17 en 18 juni diverse kunstobjecten te bewonderen in en rondom de Helenavaart. Tijdens de Kunst-In wordt er onder andere een keramiekmarkt gehouden. In de tent zijn diverse optredens van artiesten te zien en te horen. Voor de jeugdigen wordt er een badkuipenrace in het kanaal gehouden.

Op 27 augustus organiseert wandelsportvereniging St. Willibrord uit Deurne voor de eerste keer de Peelwandeltocht in Helenaveen. Meer dan 1100 wandelaars starten bij gemeenschapshuis De Gouden Helm en er wordt gewandeld over verschillende afstanden, waaronder de 25 en 42 km.

Helenaveen doet op zaterdag 8 en (kermis-)zondag 9 september mee met de landelijke Monumentendag. Het thema van dit jaar is "Nederland Waterland", wat perfect past bij het Beschermd Dorpsgezicht Helenaveen waar waterwegen het aanzien bepalen en de structuur bepaald heeft van het dorp. Middels een wandel- en huifkartocht en een foto-expositie in jeugdgebouw De Wiek wordt aandacht besteed aan het heden, verleden en de toekomst.

In het kader van het landinrichtingsproject Peelvenen wordt boomkweker Van de Mortel aan de Soemeersingel opgekocht. Enkele jaren eerder zijn al een pluimvee- en drie glastuinbouwbedrijven vrijwillig naar elders verhuisd. Op termijn moeten alle agrarische bedrijven aan de Soemeersingel en Koolweg, die vallen in de E.H.S. (de Ecologische Hoofdstructuur) op basis van onteigening of reconstructie worden aangekocht voor dit project. Er zijn nog onderhandelingen gaande met nog drie tuinbouwbedrijven en twee veehouderijen.

Op zondag 24 december wordt er een kerstwandeltocht gehouden door natuurreservaat Mariaveen, georganiseerd door de leiding van de kindernevendiensten van zowel de protestantse gemeente als van de Rooms-Katholieke parochie en Staatsbosbeheer. Verdeeld in diverse kleine groepen gaan de wandelaars in het donker op zoek naar de ster.

2001

Op 22 januari komt de nieuwe burgemeester van Deurne, burgemeester Daandels, naar de vergadering van de Dorpsraad, om kennis te maken met de Helenaveense verenigingen en bevolking.

In februari wordt in Neerkant door het wegen van de Helenaveense baby Linda Arts het officiële startsein gegeven voor het project "Samen meer binnen handbereik", waarin de kruisverenigingen van Helenaveen en Neerkant samenwerken. Dit project bestaat uit vier deelprojecten, die de leefbaarheid in de kleine kernen moet bevorderen. Een van die deelprojecten is de terugkeer van het weegspreekuur voor ouders en baby's in Neerkant en Helenaveen. Vanaf de sluiting van het wijkgebouw in Helenaveen moesten de ouders met hun baby's en peuters naar Liessel of Deurne omdat het consultatiebureau verdween uit Helenaveen en Neerkant.

Na 16 jaar tappen kasteleinsechtpaar Huub en Ans Hermans op donderdag 29 maart hun laatste pilsje in café In d'Ouwe Peel. Hein Dielissen en Mechtild Mennen nemen de zaak over.

Op initiatief van de Dorpsraad komt een replica van De Gouden Helm in het DorpsServiceCentrum. Tevens wordt er een permanente foto-expositie ingericht.

Scouting Jeanne d'Arc viert in april haar 40-jarig bestaan met een receptie en een reünie.

Op zondag 9 juni vindt er tijdens de Dorpsfeesten een wereldrecordpoging plaats. 's Middags gaan 59 jongeren op evenzoveel luchtbedden het kanaal op en vormen zo een lange rij luchtbedden op het water. Loco-burgemeester Piet Krekels verricht de officiële meting met als uiteindelijk resultaat: 101 meter en 20 cm. Dit wereldrecord wordt opgenomen in het Guinness Book of Records. Naast deze recordpoging speelt ook de kunst-In weer een grote rol tijdens de feesten.

In augustus wordt er een onderzoek verricht naar de gezondheid van de laanbomen, veelal eiken, in Helenaveen en Griendtsveen. Door de verhoogde grondwaterstand, gerealiseerd in het kader van het landschapsherinrichtingsplan De Peelvenen om de Peel voor uitdroging te behoeden, dreigen de laanbomen te verdrinken.

Op kermiszaterdag 8 september wordt De Peelbascule geopend. Dit winkeltje, waarin streekproducten verkocht worden en dat gerund wordt door vrijwilligers, is onder andere een initiatief van de ZLTO-afdeling Deurne en de Dorpsraad. Het winkeltje wordt geopend door burgemeester Daandels, bijgestaan door de 96-jarige mevrouw Bakker-Geris, de oudste inwoner van Helenaveen. Helenaveen heeft eindelijk weer een winkeltje!

Op zaterdag 18 augustus wordt Frank Lemmens in Liessel geïnstalleerd als pastoor van de nieuwe Pastorale Eenheid St. Willibrord Liessel-Neerkant-Helenaveen. Pastoor Schriks blijft nog wel werkzaam in de parochie.

Op 1 oktober gaat het postagentschap, dat gevestigd is in het gebouw van de voormalige supermarkt Mooren, dicht. Vanaf dit moment wordt het DorpsServiceCentrum een servicepunt voor postzaken.

De staatssecretaris van Onderwijs, Wetenschappen & Cultuur (OW & C) heeft in de gemeente Deurne 28 gebouwen aangewezen als rijksmonument, waarvan 9 Helenaveense gebouwen. Onder de nieuwe rijksmonumenten zijn de voormalige turfstrooiselfabriek, de protestantse kerk met de zondagsschool en de kazemat aan de Soemeersingel.

Op 17 november stopt de rijdende winkel van SRV-man Jan Gommans uit Kronenberg. Na de sluiting van de plaatselijke supermarkt ging Gommans iedere week langs de deur, onder andere in Helenaveen.

Op 24 november verschijnt het boek "In…. en uit de turf getrokken" van schrijver en oud-inwoner André Vervuurt. Het boek beschrijft de geschiedenis van Helenaveen vanaf het begin in 1853 tot aan 1983, het moment wanneer André Vervuurt uit Helenaveen is vertrokken. De familiegeschiedenis van de familie Vervuurt loopt als een rode draad door het boek heen.

Op 9 december worden Mien Geurts van Kessel en Mien Crommentuijn pauselijk onderscheiden. Ze ontvangen de onderscheiding Pro Ecclesia et Pontificae vanwege hun vele verdiensten in de kerk uit handen van pastoor Schriks.

Op zaterdag 15 december is de eerste Eurokit af te halen in Helenaveen. Iedere inwoner van Nederland van 6 jaar en ouder krijgt een waardebon voor een gratis setje Euro-munten, ter waarde van ƒ 8,55 (€ 3,88). Ook kunnen er consumentensetjes gekocht worden om alvast te wennen aan de nieuwe munt.

2002

Op 1 januari wordt in een groot gedeelte van Europa de Euro ingevoerd als nieuw betaalmiddel. Met de "oude" Nederlandse gulden kan nog een maand betaald worden, daarna is het afgelopen.

Op 28 januari wordt Stichting "Helenaveen 150 jaar" opgericht. Doel van deze stichting is het coördineren en het samenstellen van het feestprogramma tijdens het jubileumjaar 2003, wanneer Helenaveen haar 150-jarig bestaan viert.

Tijdens de Dorpsfeesten speelt op zondag 30 juni het spektakel "Met de Band tot de Rand" een hoofdrol. Op een zeephelling glijden de deelnemers naar beneden. De kunst is om zo dicht mogelijk bij de rand van de helling te eindigen. Wie over het randje gaat, belandt in het kanaal. Tevens is er op zondag een kunstmarkt tijdens de Kunst-In.

Op 1 juli gaat de Helenaveense vestiging van de Rabobank dicht. Als reden wordt aangevoerd het afnemend aantal bezoekers aan de bank. De geldautomaat blijft wel in het bankgebouw aanwezig.

In zijn hoedanigheid als voorzitter van de Commissie Integraal Waterbeheer (CIW) brengt kroonprins Willem-Alexander op 16 juli in het diepste geheim een bezoek aan Helenaveen. Hij praat onder andere met bewoners van Helenaveen en deskundigen van Landinrichtingscommissie De Peelvenen, Staatsbosbeheer en Werkgroep Behoud de Peel over de verdroging van de Peel en de maatregelen die inmiddels genomen zijn om deze verdroging tegen te gaan. Ook de tegenstrijdige belangen van de milieugroeperingen en boeren komen aan de orde.

In september viert de Buurtbus haar 25-jarig bestaan. Vanaf 1977 rijdt de buurtbus van maandag tot en met zaterdag, 6 keren per dag vanuit Helenaveen via Grashoek naar Panningen en 4 keer per dag via Evertsoord naar Sevenum, telkens bestuurd door vrijwilligers.

In september wordt eindelijk de al jarenlang leegstaande tuinbouwloods afgebroken. Er zijn 4 woningen gepland op deze locatie aan de Soemeersingel.

In oktober wordt er in het centrum van Helenaveen een 30 km-zone ingevoerd.

Op zondag 1 december wordt in Liessel pastoor M.F.G. Massaer geïnstalleerd als pastoor van de Pastorale Eenheid St. Willibrordus Helenaveen-Liessel-Neerkant.

Op zaterdagavond 21 december vindt er voor de derde keer een kerstwandeling plaats in Mariaveen. In het donker gaan de vele wandelaars op zoek naar de stal met Jozef, Maria en natuurlijk het kindje Jezus. Gelukkig wijst een grote ster hun de weg.

2003

Het wordt bekend dat de buurtbus gaat verdwijnen wegens bezuinigingen bij de busonderneming.

Op 2 februari vindt de opening plaats van het jubileumjaar ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van Helenaveen door burgemeester Daandels van de gemeente Deurne. Er vindt onder andere een presentatie plaats van de CD-Rom. Het resultaat na bijna 5 jaren speuren, verwerken, inscannen (digitaliseren) van (foto-)materiaal door de werkgroep.

Er verschijnen zuilen langs de invalswegen naar Helenaveen en op 31 mei en 1 juni gaan de deuren van diverse bedrijven open voor het publiek. Tijdens "Kom in ons bedrijf" komen vele mensen naar Helenaveen. Ook is de CD-Rom over 150 jaar Helenaveen verkrijgbaar. Eindelijk. Na al die jaren kunnen we het eindresultaat laten zien!

De jubileumfeesten ter gelegenheid van 150 jaar Helenaveen vinden plaats in en rondom de feesttent op 27, 28 en 29 juni.